Kimdir?
tarık buğra, (d. 2 eylül 1918 ö. 26 şubat 1994). roman, hikâye, oyun ve fıkra yazarı. gazeteci. tarık buğra akşehirde doğdu. ilk ve ortaokulu akşehir'de okudu. ortaokulda rıfkı melül meriç'in, yatılı okuduğu istanbul lisesinde ise hakkı süha gezginin öğrencisi oldu. yazar olmaya onuncu sınıfta karar verdi. 1936da konya lisesi nden mezun oldu, istanbul üniversitesi tıp fakültesine kaydoldu. iki yıl sonra hukuk fakültesine, oradan da edebiyat fakültesine geçti. burada ahmet hamdi tanpınar ve mehmet kaplan'ın öğrencisi oldu mezuniyet tezini vermeden ayrıldı. daha sonra küçük ağa adlı romanı kaplan tarafından mezuniyet tezi olarak kabul edildi ve yeni türk edebiyatı kürsüsü'nden mezun oldu. gazeteciliğe 1947de akşehirde babası erzurumlu mehmet nâzım beyle birlikte nasreddin hoca gazetesini çıkararak başladı. 1951den sonra milliyet, vatan, yenigün, yeni istanbul gazeteleri ile haftalık yol dergisinde yazdı. bu gazete ve dergilerin bazılarında yazı işleri müdürlüğü yaptı. tercüman gazetesi'ndeki köşe yazarlığından 1976da ayrıldı, zamanını bütünüyle edebiyata verdi. devlet tiyatrolarında edebi kurul başkanlığında edebi kurul üyeliği yaptı. tarık buğra, ilk piyeslerini ve "yalnızların romanı"nı askerliği sırasında yazmıştı. 1940da tamamladığı roman, 1948de çınaraltı dergisinde tefrika edilmişti. ama adı, ilk hikâyesi "kekik kokusu"nun beğenilmemesi üzerine bilenerek bir iddia ile üç saatte yazdığı oğlumuz adlı hikâyesinin 1948de cumhuriyet gazetesi'nin açtığı yarışmada ikincilik kazanmasıyla duyuldu. bu yarışmada birinci yapılan ve yunus nadi'nin oğlunun askerde komutanı olan kişinin daha sonra tek satırı görülmedi. 1949da yayımladığı ilk hikâye kitabı oğlumuzu, 1952de yarın diye bir şey yoktur, 1954te iki uyku arasında, 1964te hikâyeler izledi. kasaba yaşantısından, orta sınıf insanların ev ve aile ortamlarından kesitler verdiği hikâyelerinde, yoğun, şiirli bir dille aşk, yalnızlık, uyumsuzluk gibi temaları işledi. olay örgüsünden çok iç gerçekliğe ağırlık verdi. 1955te çıkan "siyah kehribar"la romana geçti. kurtuluş savaşına merkezden değil, bir kasabadan baktığı küçük ağada (1963) yakın tarihe resmi tarih anlayışının dışına çıkan bir yorum getirdi. bu romanın devamını 1967de küçük ağa ankarada adıyla yayımladı. firavun imanı (1976), dönemeçte (1978), gençliğim eyvah (1979), yağmur beklerken (1981) adlı romanlarında da cumnuriyetin çeşitli evrelerini, demokrasiye geçiş sürecindeki çalkantıları konu edindi. ortaouyncusu komik-i şehir naşitin hayatından yola çıkarak yazdığı ibişin rüyası ile 1970 trt sanat ödülleri yarışmasında başarı ödülü, osmanlı imparatorluğu nun kuruluş yıllarını anlattığı osmancıkla (1985) milli kültür vakfı edebiyat armağanını, yağmur beklerkenle türkiye iş bankası büyük ödülünü aldı. 1991de devlet sanatçısı unvanını aldı. birey özgürlüğünü savunduğu ayakta durmak istiyorum (1966) ve üç oyun (1981) adıyla kitaplaştırdığı piyeslerinin hemen hepsi sahnelendi, romanları tv dizisi haline getirildi. fıkralarından seçmeleri gençlik türküsü (1964), gezi notlarını gagaringrad (1962), dil ve edebiyat üzerine yazılarını düşman kazanmak sanatı (1979), denemelerini bu çağın adı (1979) başlıklarıyla yayımladı. tarık buğra, 26 şubat 1994'de kanser tedavisi gördüğü çapa tıp fakültesi hastanesinde öldü, karacaahmet mezarlığında toprağa verildi. tarık buğra, öğretim üyesi ayşe buğra'nın babasıdır. 2004 yılında akşehir'e tarık buğra heykeli dikildi.
-
tarık buğra, "elinden geleni -elbette- yapacaktı. ama elinden gelmeyen ve gelemeyecek olan o kadar çok şey vardı ki."