hobbit, yüzüklerin efendisi gibi hikayelerin geçtiği orta dünya'ya silmarillion ile ışık tutan ve soru işaretlerini gidermek için hikayelerin başlangıcına kadar inen tolkien, olay örgüsünden bağımsız şekilde ekstra bilgi ve notlara boğuyor okuyucuyu. kitaba henüz başladım ve her sayfada tekrar tekrar "harbi mi laaann?" diyorum. gerçekten yarım kalmış hikayeleri, karakterleri tamamlıyor. daha doğrusu kendisi değil, oğlu tamamlıyor. hikayeleri hiç bilmeden başlasaydım kitaba acaba yine aynı şekilde heyecan verir miydi, bilmiyorum.

filmi izlemeden hakkında yorum okumak gibi değil, başka bir şey bu. tamam, hikayelerin geçmişine çok daha hakim şekilde yüzüklerin efendisini okumaya yarıyor ama tek başına bir anlamı yok bence. bende kıymeti büyük hikayelerin, karakterlerin arka planına ışık tuttuğu için bu kadar doyuruyor belki de. o hikayeler bu kadar kıymetli olmasaydı pek bir anlamı olmayacaktı.