(siddhartha gautama)

hindistan guatama klanında bir prens olarak dünyaya gelmiştir. 29 yaşına kadar babasının sarayında bir eli yağda bir eli balda yaşamış, zevk-ü sefa etmiştir. akabinde saray bahçesinde acı çeken bir yaşlı görmüş, hayatta ızdırap denen bir şey de varmış diyerek saraydan ayrılmıştır. saraydan çıkmasından sonra çileci dervişlerle takılıp, nefsini köreltme yoluna girmiştir. yoğun perhizlerin insanın dünyevi arzularını yok etmeyi başardığını ancak sağlıksal birtakım sorunlara sebebiyet vereceğini düşünerek dervişlerden ayrılmıştır. bir ağacın altında 30-40 gün süren bir nefes izleme(meditasyon) gerçekleştirmiş ve bitişinde uyandığını, aydınlandığını düşünmüştür. bu nedenle kendisine uyanış anlamına gelen "buddha" ismini vermiştir. guatama buddha diye bilinir. buda'ya göre insan dünyevi zevklerin kölesi olmamalı. bu arzu ve isteklerden kurtulmalı, nihayet hiçbir dünyevi şeye ihtiyaç duymayacağı bir noktaya gelmelidir.(nirvana) aksi halde insan tekrar tekrar dünyaya gelerek nirvana noktasına ulaşmaya çalışacaktır.(bir çeşit reenkarnasyon) ancak nirvana düzeyine gelirse kişi buda olur ve bir daha acı ve ızdırap dolu dünyaya gelmez. buda'nın öğretisinde 4 yüce gerçek var, bunlar;

-acı, hayatın ve varoluşun bir parçasıdır.
-acının kaynağı arzu ve isteklerdir.
-istek ve arzulardan kurtulunursa acılar sona erebilir.
-acıları sona erdirmek 8 aşamalı yoldan geçer(doğru kavrama, doğru düşünce, doğru söz, doğru eylem, namuslu kazanç, doğru çaba, uyanık hal ve doğru konsantrasyon.)bunlar bilgelik, güzel ahlak ve ruhsal arınma ana başlıkları altında toplanabilir.

buda öldükten sonra felsefesi çeşitli mezheplere bölünmüş din olarak yayılmış 500 milyon kişilere kadar ulaşmıştır.

(bkz: budizm)