-
bir şeyin değerli olduğunu neye göre karar veririz? değer verdiğimiz şey biz değer verdiğimiz için mi değerlidir? yoksa değer verdiğimiz şey biz var olmasak da değerli midir? kafada deli sorular efendim. mesela bir sanat eserinin değerli olması sanat eserinin sanatçısından, konusundan, döneminden ya da tüm bunlardan bağımsız eserin popüleritesinden değerli olabiliyor. bir dönem sürünen sanatçıların eserleri bir yüz yıl sonra paha bakımından inanılmaz derecede değerli olabiliyor. evet buradaki değere biz insanoğlu olarak karar veriyoruz. peki biz olmadan da değer kavramı yine var oluyor mu? mesela ışık, güneş insan olmasa da yeryüzündeki diğer canlılar için değerli olmuyor mu? değer dediğimiz şey sadece bizim değer verdiğimiz oransal bir şey mi, yoksa biz olmasak da bazı şeyler kendi içinde değerli olabiliyor mu? -
nesneler ile canlılar değer göz önüne alındığında, fayda ortak paydasında buluşurlar. pay ise o şeye gereksinim duyma halidir. faydayı sabit değer olarak aldığımızda, gereksinim büyüdükçe o şeyin değeri artar. istanbul’dan izmir’e araba yolculuğu yaptığımızı düşünelim; bursa’ya geldiğimizde yarım depodan biraz az benzinimiz olsun, karnımız ise açlık zillerini durmadan çalıyorsa doğrudan iskender yiyebileceğimiz mekan arayışına yöneliriz çünkü öncelikli gereksinimimiz karnımızı doyurmamızdır. benzinin faydası, yolculuğumuzun başından sonuna kadar aynıdır ama bizi en azından balıkesir’e kadar götürecek benzine sahibiz ve değer açısından bir tabak iskenderden daha değersiz gözüküyor. karnımız doyduktan sonra canlı bir müzik eşliğinde keyifle yol alırken görürüz ki benzin deposu boşaldığını ışıkla uyarıyor… artık tek değerlimiz benzindir. yol boyunca ‘’yok! o marka olmaz diğerini alalım’’ diye beğenmediğimiz benzinlikleri unutur bulduğumuz en salaş benzinliğe dalarız.