film noir



  1. film noir (kara film), 20. yüzyılın ilk yarısında çekilmiş genellikle amerikan çıkışlı psikolojik gerilim ve suç draması filmlere verilen addır. belirli bir çekim tekniği ve anlatım biçimini ifade eder. dönemin dışavurumcu avrupa sinemasından etkilenmiştir. yani; "hep dümdüz amerikan rüyası çekiyoruz, biraz da tombala çekelim." deyip sanata tutuşmuş. sonra da tutmuş.

    kara filmlerin birçok sahnesinde harici ışıklandırma ya hiç kullanılmaz ya da sadece baskın figürlerin detaylarını vurgulamak için belli belirsiz kullanılır. açık hava çekimlerinde günün ilk veya son saatlerindeki alaca karanlık doğal ışık tercih edilir. figürlere eşlik eden uzun gölgeler kapkaranlık sahnelerin derinlik algısını pekiştirir. siyah beyazdır, görsel efekt barındırmaz.

    (bkz: alacakaranlık kuşağı)

    filmler, hem görsel hem de anlatımsal açıdan hakikatten karanlıktır. esasen sinema ve edebiyatta yeraltı anlatıma yakıştırılan "kara/karanlık" yaftası büyük ihtimalle film noir akımından türemiştir. tarihim zayıf, bundan çok emin değilim.

    the big heat (1953), the big sleep (1946), the killers (1946), desperate (1947), violence (1947), whiplash (1948), Panic in the Street (1950), Behind the High Wall (1956) ve City of Fear (1959) öne çıkan kara filmlerden bazılarıdır.

    1960 ve sonrası, beyaz perdede yeni tekniklerin pırtladığı yenilikçi ve deneyci dönemde neo noir filmler filizlenmiştir. neo noir; çekim tekniklerini modernleştirmekle birlikte konu, anlatım biçimi ve atmosfer olarak kara film üretme kaygısındadır.

    david lynch, Alfred Hitchcock ve Stanley Kubrick ise neo noir akımının önemli temsilcilerindendir.

    şurada kara film'lerin listesi bulunmakta: List of film noir titles - wikipedia
    detaylıca: (bkz: neo noir)
  2. aklımda eraserhead ile yer etmiş film türü.
    korkunç, kasvetli, sıkıcı, adeta bir kabus izler gibi.
  4. 1940 ve 50'lerde önemli bir yer kazanmaya başlayan kara filmler, ilk zamanlarda amerikan sinema sektörü tarafından ayrı bir film türü olarak görülmemiştir. sinema tarihine bakıldığında kara filmler, ilginç bir şekilde fransız eleştirmenlerin bir keşfi olarak görülmektedir. bu keşif, ii. dünya savaşı döneminde fransa'da amerikan filmlerinin ithalatının yasaklanmasıyla temellendirilmektedir. amerikan filmleri, fransız pazarına ancak savaş sonrası hükümetler arası gelişen politikalar sonucunda girebilmiştir. böylelikle savaş döneminde ülkede gösterime giremeyen filmler, savaş sonrası izlenmiştir. fransız eleştirmenler de bu döneme ait filmleri ve buna bağlı kültürel çeşitliliği kısa bir zaman içinde tanımışlardır. bu durum eleştirmenlerin kara filmleri, diğer klasik hollywood filmlerinden ayırmalarını sağlamıştır.