-
- okudum
- okuyorum
- okumak istiyorum
-
youreads puanı (8.92)
"gen bencildir" ilk yayımlandığı 1976 yılında biyologlar ve halk arasında büyük bir heyecan dalgasına yol açmıştı. genin gözünden hayata bakışı parlak bir şekilde ve sade bir yazımla sunuşu, doğal seçilimin doğasıyla ilgili düşünce dizileri ile birleşerek evrimi anlayışımızla ilgili geniş kapsamlı imalarda bulunmuştu. zaman, kitaptaki fikirlerin önemini onayladı. kuvvetli entelektüelliğe sahip olmasına rağmen teknik bir dille yazılmamış olan "gen bencildir" birçoklarınca bilim yazıtının başyapıtı olarak görülür ve kitaptaki öngörüler günümüzde bile ilk yayımlandığı gündeki kadar güncelliğini korur.
(tanıtım bülteninden)
-
bir aralar basımı durdurulan, yakın zamanda yeniden basılan kitaptır. tübitak çevirisi sansüre uğradığından rezil bir kitap gibi dursada dawkins hazretleri yine müthiş bir eser yazmıştır. -
kitap bencil olanın daha çabuk başarıya ulaşabileceğini savunmaktadır. örneğin güçlü olan hayvan için başarı hayatta kalmak ve neslini devam ettirmektir. bunun için bir dişi yeterli olmaktadır ancak gücü yeterse daha fazla dişiye sahip olur. diğer erkek hayvanların dişilerine de sahip olur. yaptığı bencillik ama neslini devam ettirmek adına daha başarılıdır. bu bencilliğin de genlerimizde kayıtlı olduğundan bahseder. -
dawkins kendi "gen" ve bencillik tanımını yaparak girmiş konuya. biz canlıların genlerin yaşam kalım makineleri olduğu gibi ilginç bir düşünce etrafında dönüyor konu. genler sonraki kuşaklara geçmek için kullanıyorlar bizi. tabi bu düşünce beraberinde eşeyli üreme, eşeysiz üreme, her durumda genlerin %50 sinin kaybolması gibi durumların irdelenmesini gerektiriyor. alanla ilgili bilgi az olduğu içinse teoriler yumağı ortaya çıkmış kimi yerlerde teori içinde teori var. öyle teori üretmeye açık bir alan ki okurken birkaç teori benim aklıma da geldi. "eks" kavramının matematiksel olarak anlatılmaya çalışıldığı yerler daha yavaş aktı. karıncalardan kuşlara ve memelilere ilginç bilgiler var kitapta. konu insana geldiğinde (kitabın sonu oluyor) ise "mem" dediği düşüncelerin aktarılmasından bahsediyor yazar. kitabın başında hala evrimi anlamaktan uzak olduğumuzu söylediği için ne kadar anlamsız bulsam da okumaya devam ettim. yani sadece genler değil fikirler de ayakta kalıyor ve bunun da evrimin bir parçası olabileceğini düşünüyor dawkins. din fikrinin böyle güçlü olmasının mem'le ilgili olabileceğini de ekliyor.
genler kimlerin yaşam kalım makineleri? hayatta kalıp ne yapacaklar? "yok olup gidecekse bir gün her yaratılmış, neden bu bitmek tükenmez bilmez yaratılış? sonsuz boşluk en iyisi bence."
yer yer zorlama yer yer belgesel tadında buldum kitabı. -
ismi bazen yanlış anlamalara yol açan bir kitap, okumadığı halde atıp tutanlar arasında özellikle. işte insanın bencilliğini haklı çıkarmaya çalışıyor diyeni duydum ben. dawkins de sonradan 'kitabın ismini belki de "ölümsüz gen" koymalıydım' demiştir.
daha önceki teorilerden farklı olarak, bu kitapta dawkins, evrimi gen-merkezli bir bakış açısıyla yorumluyor. bu fikrini desteklemek için de arı, karınca gibi fedakar hayvan topluluklarından örnekler veriyor. birincil derecede önemli olan şey bireyin veya topluluğun değil, genin devamıdır, geri kalan herşey tefferruattır diyor bir nevi...
tüm canlı organizmaları, bedenlerimizi yani, sadece genlerin kendilerini taşıtmak için kullandığı araçlar olarak tanımlaması kışkırtıcı ve ufuk açıcı bir bakış açısı...