Kimdir?
alman matematikçi ve filozoftur. matematik tarihi ve felsefe tarihinde önemli bir yer tutar. leibniz isaac newton’dan bağımsız olarak sonsuz küçükler hesabı’nı geliştirdi ve leibniz’in formülü yayınlandığından bu yana geniş bir çapta kullanıldı. geliştirdiği türdeşliğin aşkınsal yasası ve süreklilik yasası 20 yüzyılda matematiksel karşılık buldu (standart dışı analiz aracılığıyla). mekanik hesaplayıcılar alanında en üretken insanlardan biri oldu. pascal’ın hesaplayıcısına otomatik çarpma ve bölme fonksiyonlarını eklemeye çalışırken, 1685’te çarklı hesaplayıcıyı ilk tanımlayan insan oldu ve aritmometre -ilk toplu üretilen mekanik hesaplayıcı- kullanarak leibniz çarkını icat etti. ayrıca ikili sayma sistemini rafineleştirdi, bu çalışması tüm dijital hesaplayıcıların soyut temelini oluşturdu.
leibniz felsefede optimizmi ile tanınır. örnek olarak, evren hakkındaki çıkarımı, sınırlı bir algıyla büyük olasılıkla tanrının yaratılmış olduğudur. leibniz, rene descartes ve baruch spinoza ile beraber rasyonalizmin 17. yüzyıldaki en büyük savunucularından biri oldu. leibniz’in çalışmaları öncelikli olarak modern mantık ve analitik felsefe üzerine yoğunlaşmıştı, fakat felsefesi skolastik geleneği de irdeledi. çıkarımları ampirik kanıtlarla değil, geçerli sebeplerin ilk prensipleri ve öncel tanımları ile oluşturuldu.
leibniz fizik ve teknolojiye büyük katkılar sağladı ve öngördüğü kavramlar çok daha sonra felsefe, olasılık teorisi, biyoloji, tıp, jeoloji, psikoloji, dil bilim ve bilgisayar bilimi alanlarında su yüzüne çıktı. felsefe, politika, hukuk, etik, teoloji, tarih ve filoloji alanlarındaki çalışmalarını yazdı. leibniz’in bu tüm bu alanlara yaptığı katkılar çeşitli mecmualara, on binlerce mektuba ve yayınlanmamış el yazılarına dağılmıştı. yazılarında birkaç dil kullandı, fakat öncelikli olarak latince, fransızca ve almanca dillerinde yazdı. leibniz’in tüm yazılarının toplandığı eksiksiz bir kaynak bulunmamaktadır. (kaynak: vikipedi)
-
sırma saçlı rasyonalist matematikçi filozof, yakışıklı birisi çevresindekiler de severmiş. bir gün almanya'nın soyluları(zenginleri) hakkında şöyle bir serzenişte bulunmuş;
"genellikle almanya’da büyük bir yanlış yaşanıyor. bu yanlış soylu sınıfımızın ve seçkin insanlarımızın ingilizler gibi bilime ya da fransızlarda olduğu gibi manevi tartışmalara ya da düşünce yapıtlarına yönelmiyor oluşudur, yalnızca paraya, kadına, içkiye ve kumara yöneliyor oluşudur. gençler ise sefahat düşkünlüğü eğilimdiler, yurt sevgisi bilmezler, ilgisizlik veba gibi her yanı kasıp kavurmaktadır." -
aradan geçen zamandan ve bazı okumalardan sonra kendisinden çok ciddi şüphe etmeye başladım. hatta düpedüz bir proje bu adam bence. monadlar felsefesi dediği şey açıkça spinozadan alıntı, hatta alıntılıktan çok spinozanın etiğini sığlaştırıp üstüne mal etmiş ki monad kavramı da başka birinden alıntı. ordan burda şunu bunu toplayıp bana göre birilerinin isteği üzerine dini bir perspektifle kaleme almış. adamın ciddi siyasi bağlantıları var, hatta osmanlı devetini bitirelim diye şu bu krala gidip mısır'a sefer düzenleyelim de osmanlı çöksün falan demişliği olan birisi. hukukçu, matematikçı, filozof şu bu 10 tane mesleği var ve bu mesleklerin dünyaca tanınmış kişileriyle anında ilişkiye sokulan birisi. mesela meşhur diferansiyel denklemlerin newton'la aynı zamanda bulunması olayı ki newton çok öncesinde bulmuştur. leibniz bunu ilan etmeden önce newton'la konuşmuş birisi ayrıca monadları ortaya atmadan önce spinoza ile görüşmüş, etika'yı yazılırken okumuş birisi. sonra da onu kendi anladığı gibi dinsel bir tanrıya atfederek kaleme almış falan. sonra da yoo ben spinoza falan tanımıyorum demiş. resmen proje bu adam, birileri bir şekilde onda bir cevher görmüş ve birtakım amaçlar doğrultusunda intihal etmesine yardımcı olmuşlar. ölümünde de zaten kimseler yokmuş, dinsiz de ilan edilmiş bi ara. sen o kadar uğraş güzelim etika'yı dinci bir gözle çevir sonra newton'dan matematikleri arakla sonra dinsiz ilan edil tek başına gömül. yazıklar olsun.