1. soru basit, insan dışında hayatını sonlandırmak isteyecek canlı var mıdır? hayatını sonlandırma isteği ne kadar doğal ve anlaşılır, sonuçta tüm evrimsel süreç hayatta kalma üzerine kurulu. nasıl oluyor da bir canlı hayatını sonlandırma eğiliminde oluyor, bunun seçilimde ne anlamı var? böyle başka canlılar da var mıdır?
  2. en basit tabiriyle, insanlar da bir hayvan olduğundan, düşünmeden evet yanıtını verebileceğimiz soru. kasıt insan dışındaki hayvanlar ise, evet, intihar vakaları- ya da intihara benzeyen vakalar- görülmüştür. bir örneği de türkiye'de 2005 yılında, 1500 koyunun ardı ardına uçurumdan atlaması ve 450 tanesinin ölmesi şeklinde kayıtlara geçmiştir. tüm vakalar bu kadar aptalca değil tabi. aralarında sahiplerini ya da dostlarını kaybeden insan dışı hayvaların depresyona girip, kasıtlı bir şekilde aç ve susuz kalarak ölmesi veya öleceğini bile bile ailesini korumak için çok büyük etoburlara karşı koyan hayvanlar diğer örnekler.
  3. bbc earth dergiside bu araştırmayı yapmış ve sonuç?
  4. bence etmezler, yani bunu bilinçli yapmazlar. bence intihar etmek fıtratlarında yok. izlediğim ve okuduğum birkaç şeyi hatırladığım kadar karşılaştırınca bu sonuca varıyorum. 
    islam dininde hayvanlar allah'a kulluk ederler ve insanlara allah ile onlar arasında olması gereken ilişkiyi hatırlatırlar diye okudum bir yerde. bunu takiben deniliyordu ki "hayvanların duyguları vardır, onlar da acı çeker ve mutlu olurlar ancak bu insanlardaki gibi sürekli bir hal değildir." 
    burdan izlediğim bir belgesele uzanıyorum. 6 sokak köpeğinden sadece 1 tanesi hayatta kalabiliyor, kalanı ölüyor. mesela yavru bir sokak köpeği, yara almış ve aç. belli ki ölecek. bu hayvan yine de ayağa kalkmaya çalışıyor, orada yatarak ölmeyi tercih edebilirdi yani bir bakıma intihar edebilirdi.
    aslında bu soruyu gördüğüm ilk anda aklıma gelen balinaların toplu halde karaya vurması oldu. bu durumun sebebi ise sonarlar ve dünya'nın manyetik alanının değişmesi sebebiyle balinaların yönlerini kaybediyor oluşu, bir de alglerin kontrolsüz çoğalması var. tüm bunlara baktığımda balinalar bunu bilinçli yapmıyorlar, onları biz itiyoruz çünkü yönünü kaybediyor, yaşadığı yer pisleniyor. 
    sonuç olarak düşüncelerimi toparladığımda gördüğüm, hayvanların intihar etme düşüncesine sahip olmadığı. onlar bizim gibi "öleyim de kurtulayım" düşüncesine sahip değiller ya da bunu düşünmek yapılarında yok, hayatta kalmalılar mümkün olan her şekilde.
  5. evet, en basitinden kendini kenara sıkışmış hisseden akrep kendisini sokar ve intihar eder. ancak bunun insandaki gibi bir psikopataloji uzerine olduğunu düşünmüyorum.
  6. kemal tahir'in göl insanları hikayesinde söylediğine göre kurdun ısırdığı koyun, kurttan kaçmazmış artık.
    belki de bu, bu yaranın vereceği acıya katlanmamayı tercih etme içgüdüsüdür.