• okudum
    • okuyorum
    • okumak istiyorum
  • youreads puanı (0.00)
iran'da türkler ve türkçe - bilgehan atsız gökdağ, talip doğan
bin yıldan bu yana kesintisiz olarak türklere vatan olan iran, türkiye’den sonra türklerin en yoğun olarak yaşadığı ikinci ülkedir. 80 milyona yaklaşan nüfusun % 40’ını türklerin oluşturduğu iran’da türkçenin farklı kolları konuşulmaktadır. oğuzca içinde değerlendirilen azerbaycan, kaşkay, horasan ve türkmen türkçelerinden başka proto-türkçe döneminin eskicil özelliklerini koruyup saklamış olan halaç türkçesi de bu coğrafyada yer almaktadır. iran’ın uyguladığı dil siyaseti türkçeyi çeşitli açılardan sıkıştırıp alanını daraltırken kaşkay, horasan ve halaç türkçeleri ise yok olma tehlikesi yaşamaktadır. 20. yüzyılda güney azerbaycan edebiyatının en büyük temsilcisi şehriyar “haydar baba’ya selam” şiiri ile çok etkili olmuş, bu şiire birçok nazire yazılmıştır. bu kitapta yer alan şiirler, iran’da yaşayan kaşkay, horasan, türkmen ve halaç türklerine mensup şairler tarafından “haydar baba’ya selam” şiiri model alınarak yazılmıştır. şairlerinin ses kayıtlarından deşifre edilerek yazıya geçirilen şiirler, iran’da türkçenin bütün çalarlarını bir arada gösteren örnekler olması bakımından önemlidir. metinlerden hareketle iran’da kullanılan türkçenin ses ve şekil özelliklerinin incelendiği eser ülkemizde alanında yapılan ilk çalışmadır.


  1. daha okumak için fırsat bulamadığım kitaptır.

    konuyu acayip merak ediyorum. iran'daki türkler ve o topraklarda konuşulan türk lehçeleri hakkında piyasada daha fazla çalışmaların bulunmaması gerçekten üzücü.

    ayrıca, iran'da konuşulan türkçe o kadar saf, o kadar ahenkli ki... kulağıma çok hoş gelir. ama yavaş yavaş, özellikle tahran gibi büyük şehirlere göç eden türklerin anadiline sahip çıkmadıkları için konuşanların sayısı azalıyor. bu zenginliğe sahip çıkılması lazımdır vesselam...