• okudum
    • okuyorum
    • okumak istiyorum
  • youreads puanı (9.00)
kabil - jose saramago
josé saramago ölümünden önce yazdığı ve yayımlandığı ülkelerde büyük tartışmalara yol açan son romanında insanlığın kutsal kitaplardaki başlangıcına geri dönüyor.

adem ile havva'nın oğlu, kardeş katili, "sürgün ve gezgin" kabil'le çıkılan bu yolculuk, eski ahit'in loş ve tekinsiz diyarlarında, zaman ve mekân kavramlarını altüst ederek, süreğen bir şimdiki zaman içinde, edebiyatla felsefenin kesiştiği dar alanlarda dolaştırıyor okuru.

suç, ceza, adalet, nefret, ihtiras gibi insana özgü kavramlar ile savaşlar, katliamlar, cinayetler, boyun eğmeler ve isyanlar gibi insana özgü eylemler arasında gidip gelirken, ibrahim'den nuh'a, adem ile havva'dan eyüb'e, lilith'e kadar bütün kadim şahsiyetler de beklenmedik anlarda ve yerlerde karşımıza çıkıp insanlık panoramasını tamamlıyorlar.

gerçeğin ironik, yalın ve dolaysız dilini kullanan saramago bu son romanıyla bize tüm zamanların sorusunu miras bırakmış oluyor: insan türü evrendeki yerini ve varlığını hak etmiş midir?

sayfa sayısı: 152


  1. jose saramago'nun kendisi gibi sürgün hayatı yaşayan kabil'i tüm zamanların en ironik hikayesinde başrole koyduğu kitabı. tabiri caizse, dokuz köyden kovulanların kitabı.
  2. çarpıcı bir eser.
    bütün tabuları yıkacak nitelikte bir kitap. kitabı okurken lütfen ön yargılarınızı ve inançlarınızı bir kenara koyupta okuyun."bu kitabı okursam dinden çıkarım günaha girerim." diye de düşünmeyin lütfen. çünkü öyle bir amacı yok yazarın. aslında saramago'nun vermek istediği mesaj size sorgulamayi öğretmek.eğer kitaptan doğru mesajı alırsanız hiçbir şeyi kayıtsız şartsız kabul edilmeyeceğini anlayabilir ve soru/sorular sormaya başlayabilirsiniz. "sorgulanmamış hayat yaşamaya değmez" demiş sokrates. ne de güzel söylemiş!
    kitap dinler tarihini hicivli bir şekilde eleştiriyor. okurken gerçek bir zeka ürünü olduğunu hissediyorsunuz. taşlamaları ve espirili dili o kadar yerinde kullanıyor ki bazı yerlerinde sesli güldürebilir.
    en beğendiğim cümle ise şu oldu kitapta.-aslında çok var fakat bana göre öne çıkan bu-:

    "insanların tarihi, tanrı'yla anlaşmazlıkların tarihidir; o bizi anlamaz bizde onu anlamayız." syf. 76
  3. din efsanelerinin neredeyse hepsinin tüm "ilahi" dinlerde aynı şekilde olduğunu öğrenmemi sağlayan kitap. yazarın çoğu yerde öyküye yorumunu katmasını kenara bırakırsak okuması gayet keyifli. hele yazarın kendi kurduğu imla kuralları normalden daha rahat okumamı sağladı diyebilirim.
  4. çoğumuzun ezbere bildiği dini öğretiler arasında yolculuk yapma fırsatı. akılda da arka kapaktaki soru; " insan türü evrendeki yerini ve varlığını hak etmiş midir?"
  5. özgün bir dil ve yazım ile monist dinlerin başlangıç olaylarının ironi dolu, zekice eleştirisini içeren saramago güzelliği.

    "insan türü evrendeki yerini ve varlığını hak etmiş midir?" sorusuna cevap aramadan önceleyin^:buna yönelik kitabın sonunda bir ima var, evet^ temelleri kötülük paradoksuna inşa edilmiş "sorgulayın" diyen bir üslup.
  6. " öldürme özgürlüğünün mü, tıpkı habil'i öldurmemi önleyebilecekken öldürmeme izin vermekte senin de özgür olduğun gibi, bütün diğer tanrilarda olduğu gibi sende de olan o yanılmazlık gururunu bir an terk etmen yeterli olurdu, bir an için gerçekten bagislayici alcakgönüllülük gösterip benim sundugumu kabul etmen yeterli olurdu"
  7. başta baya ilgimi çeken sonlara doğru ise zorlama bulduğum kitap.
    hikayenin başında eleştirisi ve bunu oldukça ilginç bir dille yapması inanan bir insan olmama rağmen beni de eğlendirmişti. ancak ortalarda sırf yazmış olmak için yazılmış şeyler olduğunu düşündürdü. yazarı da oldukça beğenilen bir yazar olduğundan bırakmak istemedim ama bir süre sonra "şununla da şöyle dalga geçeyim" demiş gibi hissettim. bu eleştiriyi inanan bir insan olduğum için rahatsız olduğumdan yazdığımı düşünebilirsiniz ama sizi temin edebilirim ki bu konuda oldukça rahatımdır. kitabın ilgimi çekmesi de bu yüzden. ama bu tarz şeyler zorlamaymış gibi hissettirince de büyüsü bozuluyor.
    grisi olan kitaplardan yani. çok sevebilirsiniz de nefret de edebilirsiniz ya da benim gibi ne çok iyi ne çok kötü ortalama bir kitap da diyebilirsiniz.
  8. semavi dinlerdeki kabil ve habil'in eğlenceli bir öyküsü. kabil, cinayetinden dolayı cezalandırılır ve zamanda ve yeryüzündeki sürgünü başlar. semavi dinlerdeki belli başlı olaylarda oradadır, sodom ve gomore'de, ibrahim oğlunu kurban edecekken... ve sorar kabil. böyledir bu kitabın öyküsü. fazla felsefe beklentisine girmeyin ama kötülük paradoksu, din, mizah karışık bir öyküye hazır olun. saramago ile bu kitapta tanıştım ve dilini epey beğendim, daha birçok kez daha misafiri olacağım.