-
- okudum
- okuyorum
- okumak istiyorum
-
youreads puanı (8.00)
"bu sözlüğün öncelikli kaynakları kadınlardır. etrafımızda gördüğümüz, karşılaştığımız, bildiğimiz, büyük kent merkezlerinde ya da ilçelerinde yaşayan kadınlar. yüz yüze görüşüp, sözcük topladığım bu kadınların anneleri, anneanneleri, babaanneleri de dolaylı olarak bu sözlüğün 'eski toprak' kaynakları olmuş oldular... 'argo en mazlum olduğu anda en saldırgan olabilendir,' diyor hulki aktunç. bence de öyle. kadınların yaratıcılıklarını, fantezilerini, neyle nasıl alay ettiklerini görmek mümkün bu sözlüğün sayfalarında."
haminnemin meşhur lafıydı, diyerek andığımız sözler vardır; kadın argosu sözlüğü işte o sözleri, sözcükleri bir araya getiriyor. "kadın dili" kategorisinin türkçe sözlüklerde hiç işlenmemiş olduğunu düşünürsek konusunda bir ilk filiz bingölçe'nin çalışması.
büyük argo sözlüğü’nün yazarı hulki aktunç ise kitap için yazdığı sunuşta şöyle diyor: "yaşamın ve dilin içinde gizlenen büyük bir ada keşfediliyor. çılgın, alaycı, dramatik, şen şakrak, melul mahzun bir ada. bir sürü aptal herifin ve kızın ve kadının derinliğine duyumsayamadığı ama yaşamakta olduğu bir ada.
son derece önemli bir dilsel kategori, yazı'nın kalıcı alanına taşınıyor ilk kez. bir erkek (hele bir 'herif'), böyle bir keşfi asla başaramazdı. olsa olsa, o adaya kazara düşebilirdi, robinson crusoe gibi. bir cuma bulabileceği de kuşkuludur."
-
"kadın argosu sözlüğü"nün yazarı yazar ve çevirmen filiz bingölçe dün (31.01.2016) yaşamını kaybetti. iki cilt olan "kadın argosu sözlüğü"nden başka “futbol argosu sözlüğü” (2005), “asker argosu sözlüğü” (2005), “fantastik dişi mizah” (2008), “şen tarihçi sürûri” (2009), “ataerkil komedi” (2011), “kadın iş türküleri” (2011), “tanıklarıyla osmanlı argosu sözlüğü” (2011), “yas değil isyan: öldürülmüş kadın ağzı ağıtlar” (2012) gibi eserlere sahipti.
"kadın argosu sözlüğü" oldukça önemli bir çalışma. erkek egemenliğinde olan bir alanda tek sözlük.
filiz bingölçe'nin "kadın argosu sözlüğü", metis yayınları'ndan ekim 2001'de yayımlandı.
beyoğlu cumhuriyet savcılığı, 30 kasım 2001'de toplatma talebiyle beyoğlu 9. asliye ceza mahkemesi'ne başvurdu. savcılık kitabı müstehcen kabul ederek, yazarı ve yayımcısına 1 milyar 800 milyon lira ceza kesti. "sözlük, bu haliyle, bir dil gerçekliği ve yaşamda var olan bir olgunun bilimsel ve nesnel yöntemlerle saptanması girişimidir. 1072 yılında kaşgarlı mahmud'ca kaleme alınan divanü lügat it-türk'te de bugün kadın argosu sözlüğü'nde yer alan sözcüklerin pek çoğu ve tanımı yer almış ve türk dil kurumu bu sözlüğün çevirisini yayımlamıştır," diyen yazar, cezayı ödemeyi reddetti. para cezasını ödemeyi reddettikleri için yazar ve yayımcı hakkında 'halkın ar ve hayâ duygularını inciten veya cinsi arzuları tahrik ve istismar eder nitelikte genel ahlaka aykırı kitap yayımlamak,' iddiasıyla tck 426/1. maddeden dava açıldı. bu madde porno yayınlar için kullanılıyor.
mahkeme bu talebi, "eserin bu haliyle sözlük niteliği taşıdığı" gerekçesiyle reddetti. kararda, kitabın iddia edildiği gibi "halkın ar ve haya duygularını incitmediği gibi, cinsel arzuları tahrik ve istismar eder nitelikte bulunmadığı, genel ahlak kurallarına da aykırı olmadığı, yazarın bu eserle amacının, kadınların aralarında kullanıldığını iddia ettiği argo sözlerin anlamlarını okuyanlara açıklamak olduğu" belirtildi.
savcılık 5680 sayılı kanunun 16/4, tck'nun 416/1, 427 son, 119/1 mad. (her sanık için ayrı ayrı tatbiki) uyarınca "müstehcen kitap yayınlamak" suçuyla yazar filiz bingölçe ve yayıncı semih sökmen aleyhine dava açtı.
mahkemenin bilirkişi olarak görüşüne başvurduğu, türkiye cumhuriyeti başbakanlığa bağlı küçükleri muzır neşriyattan koruma kurulu, kitabın aleyhinde rapor verdi.
yazar ve yayıncı "bilirkişinin ideolojik olarak tarafgir olduğunu, bu kurulun edebiyat ve dilbilimle hiçbir ilişkileri olmayan kişilerden oluştuğunu" belirterek bu kurulun bilirkişiliğine itiraz etti.
mahkeme, bilirkişi olarak istanbul üniversitesi edebiyat fakültesi türk dili ve edebiyatı bölümüne başvurdu. bu rapor, "kitabın edebiyat eseri olmadığını, bir sözlük olduğunu, ve isnat edilen cinsel duyguları tahrik etme fiilinin" oluşamayacağını belirtiyor. dava 2004 yılında beraatle sonuçlandı.
dün yaşamını yitiren filiz bingölçe hakkında yazılmış bir yazıyı da ilgilenenler için şuraya koyayım. argo'yu kaybettik