1. akıl ve vicdandır.
  2. empatidir. kişi, empati kurabildiği kişilere karşı kötü bir davranışta bulunamaz. (bkz: black mirror 3. sezon 5.bölüm) eşyalar ve hayvanlar için de sempati duyması ve etik ilişki kurması gerektiğini söyleyebiliriz.
  3. baştan programlama ile mümkün olacak şeydir. mem'ler genlerin önüne geçebiliyor. birkaç nesil iyilik hüküm sürerse mümkün olabilir.
  4. korkudur.
    1- ölüm korkusu: başına bir şey geleceğini düşünmesidir. sonuçta etkiye tepki olacaktır.
    2- ahlak korkusu: toplumdan dışlanacağını ve yalnızlaşacağını düşünmesidir.
    3- din korkusu: ahlaka benzer etkilerle birlikte öbür dünyada hatta bu dünyada da ceza göreceği korkusudur.
    4- hukuk korkusu: özgürlüğünün elinden alınacağını ve hayatını 4 duvar arasında yaşama korkusudur.
    not: hepimiz bencil doğar ve büyürüz. önce kendi yaşamamızın standartlarıdır bizi ilgilendiren.
    not2: dünya, yapacağı şeyin sonucunu düşünenler veya düşünmeyenler olarak ikiye ayrılır. suç işleyenler sonucunu düşünmezler bence.
    sonuç: her şey akıl da biter. kendini kontrol etme becerisidir akıllı olmak. aklını eğitemeyenler ise sonuçlarına katlanır. iyi veya kötü kavramlarına girmedim. çünkü insanların davranışları belirler bunu. düşüncelerde kötü olan biri sosyal hayatında çok iyi biri gibi görülebilir. iyi veya kötü şeyler de ahlakın belirlediği toplumdan topluma değişebilen kuralladır. kısacası karmaşıktır biraz.
    efzey
  5. öyle bir şey yoktur kardeşim. bir insan açligini ve susuzluğunu giderdikten sonra aklına gelen yada bilinçsizce yaptığı ilk şeylerden biri kötülük yapmaktır. insan faktörünün bulunduğu bir dünyada bu bir zaruriyettir.