hindistan bağımsızlık hareketinin önderi, modern laik hindistan'ın kurucu atası, yüce ruh (bkz: mahatma) ve ulusun babası (bkz: rastrapita) gibi unvanlara layık görülmüş, tarihin önde gelen isimlerinden, pasif direniş (bkz: sivil itaatsizlik) 'in en başarılı uygulayıcısı, mustafa kemal atatürk hayranı bir devrimci.

hindistan'da verdiği bağımsızlık mücadelesi ve ardına yaptığı devrimler, mustafa kemal'in türkiye'de yaptıklarıyla çok benzerlik gösterir. öncelikle emperyalist güçlere karşı bir bağımsızlık mücadelesi vermiş, bağımsızlık mücadelesini kazandıktan sonra milliyetçilik esas olan laik bir devlet temeli atmış, kadın-erkek eşitliğini sağlamış, toplumsal yaşamdaki hurafelere karşı savaş vermiş, mustafa kemal'in devrimlerini örnek aldığını her fırsatta dile getirmiştir. fikirleri, gandhizm olarak anılır, tıpkı atatürk'ün fikirlerinin kemalizm diye anılması gibi.

hatta hindistan'ın tam bağımsızlık idealine dayanan bir düzen kurmayı gandhi hayal dahi edemezken, mustafa kemal ve milletinin emperyalizme karşı verdikleri çetin savaş o'na örnek olmuş, ondaki tam bağımsızlıkçı ruhu ateşleyen emsal olmuştu.

sözlerimi büyük devrimci gandhi'nin, atatürk için söylediği şu sözlerle bitirmek istiyorum:

atatürk, insanlığın büyük evlatlarından biriydi. o, inançlı bir savaşçının yurdunu kurtarabileceğini kanıtladı. dünya onun eyleminden bir özgürlük dersi çıkarmıştır. böylesine azimli, ulusuna ve yurduna bu kadar bağlı bir devlet adamı, böyle bir reformcu, ancak birkaç yüzyılda bir doğar.

bana sorarsanız, ki sanmıyorum ama, tarihin gördüğü en büyük devrimcilerden biridir mahatma gandhi ve böyle bir devrimcinin fikirlerine etki etmiş, onun bağımsızlık inancını perçinlemiş bir devrimci lidere sahip olarak, onun izinde olmaktan onur duyuyorum.

her iki isme de selam olsun, ruhları şad olsun!