musahiplik



  1. alevilikte yol kardeşliği kurumu.

    karşılıklı güveni sağlamış olan iki evli çift dedenin yönettiği bir tören ile musahip olurlar. o dakikadan sonra bu iki çift birbirlerine kardeşlerinden daha yakın olurlar. birbirlerine "musahip" diye seslenirler. bu çiftin çocukları da kardeş sayılırlar, dolayısı ile bu iki aile arasında (amcalar, halalar, kuzenler, yeğenler vb dahil) evlilikler olmaz. çocuklar diğer çifte "analık", "babalık" diye seslenirler. bu iki çift yaşamları boyunca birbirlerine ve birbirlerinin çocuklarına göz kulak olmak zorundadır zira bu oluşan kardeşlik biyolojik değil mistik kardeşliktir. cem törenlerine beraber katılırlar. hızır orucunun son günü lokma birbirlerinin evlerini ziyaret ederler, birbirlerine hediye alırlar çünkü birbirlerini hızır bilirler. hem iyi günde hem de kötü günde birbirlerinin yanında olurlar.

    musahiplik kurumunun alevilikteki önemi hakkında pir sultan abdal şöyle der:

    eğer farz içinde farzı sorarsan,
    yine farz içinde farzdır musâhip,
    dört kapıdan kırk makamdan ararsan,
    yine farz içinde farzdır musâhip.
  2. bir nevi yol kardeşliği. hayran olduğum bir alevi geleneği. şöyle bir bakmak gerekirse:

    "1- birbirinize ölünceye kadar yardımcı olacaksınız.
    2- yalan söylemeyecek, haram yemeyeceksiniz.
    3- elinize dilinize belinize sahip çıkacaksınız.
    4- birinizin günahından hatasından diğeriniz sorumlu olursunuz."
  3. alevi kültüründe önemli bir yeri olan bir kavram. bunun dışında osmanlı saray teşkilatında bir unvandır musahiplik. musahip ağalar sultanın sözünden sohbetinden hoşlandığı kimselerden oluşur ve saray teşkilatında kendilerine tahsisli yaşam birimleri vardır. misal dolmabahçe sarayı'nın musahiban dairesi beşiktaş iskelesinin hemen yanında bulunan binadır. en son başbakanlık makamına tahsis edilmişti. başkanlık sistemine geçilince ne oldu bilmiyorum.