avrupa devletlerinin baskısı sonucu kabul edilmiş fermandır. gayr-ı müslimlere ayrıcalıklar verip avrupanın desteğini sağlamayı amaçlayan mehmet emin ali paşa (ali değil farklı yazılır. aali şeklinde okunur.) tarafından hazırlanmıştır. bu fermana ahmet cevdet paşa şiddetle karşı çıkmıştır.