Kimdir?
1897'de edirne'de balkan göçmeni, topraksız bir ailenin çocuğu olarak doğdu. babası mehmet ağa, bulgaristan'ın deliorman yöresinde toprak sahibi varlıklı bir kişi iken servetini kaybetmiş biriydi, edirne'de bahçıvan olarak çalışmaktaydı. annesi aydın bir kişi olan şaziye hanım idi. okuma yazmayı annesinden öğrendi. mahalle mektebi'nden sonra askeri rüştiyeye devam etti. küçük yaşlardan itibaren siyasetle ilgilendi. henüz on bir yaşında iken ittihat ve terakki cemiyeti'ne üye oldu. balkan savaşları öncesinde annesini ve bir ağabeyini kaybetti. edirne işgale uğrayınca katliamdan kurtulmaları için istanbul'a gönderilen çocuklar arasında yer aldı. kuleli askeri lisesi'ne kaydoldu ancak edirne'nin geri alınması ve bir oğlunun daha asker olmasını istemeyen babasının çağırması üzerine geri döndü; edirne rüştiyesi ve öğretmen okulu'nda (bugünkü edirne lisesi) öğrenim gördü. bu yıllarda turancı görüşleri benimsedi. diğer ağabeyinin sarıkamış'ta hayatını yitirmesi üzerine i. dünya savaşı'nda gönüllü olarak savaşa katıldı; ağabeyin şehit edildiği kafkasya cephesi'nde çarrpıştı, yaralandı. cephedeyken okuduğu müfide ferit'in aydemir adlı romanı onu çok etkiledi. ileride soyadı kanunu çıktığında aydemir soyadını seçmesi bu romanın etkisiyledir.
geri çekilme emri üzerine edirne'ye dönen şevket süreyya, öğretmenlik eğitimini tamamladı. edirne'nin yunanlar tarafından işgali üzerine bir süre yerel direniş hareketlerine katıldı. azerbaycan'da kurulan hükümetin istanbul hükümetinden öğretmen istemesi üzerinde nuha kentine (bugünkü adıyla şeki) öğretmen olarak atandı ve 1919–1920 yılları arasında azerbaycan'a geçti. ermeniler'e karşı kurulan gönüllü birliğin kumandanı oldu ve bir halk kahramanı haline geldi. ancak kafkasya'nın çok etnikli yapısını görünce eski turancı fikirlerinin doğruluğunu sorgulamaya başladı. bakü’de toplanan doğu halkları kurultayı’na nuha delegesi olarak katıldı. bu kongreye katılması onun komünizme merakını arttırdı. kurtultay'dan 10 gün sonra yine bakü'de gerçekleşen türkiye komünist fırkası'nın toplantısına da katılan şevket süreyya, merak ettiği ideolojiyi öğrenmek isteiği ağır basınca milli mücadele'ye katılmak yerine nuha'ya dönmeyi tercih etti. bir süre amaçsızca gezen şevket süreyya, batum'a gittiğinde komünist parti'ye girdi. yine batum'da bir öğretmen arkadaşının kızkardeşi ile evlendi ve bu evliliği ömrünün sonuna kadar sürdürdü. batum'dan sonra moskova'ya giderek bir çok türk öğrenicinin de öğrenim gördüğü doğu emekçileri komünist üniversitesi'ne (kutv) kaydoldu. iktisadi ve sosyal bilimler okulu 'nda ekonomi eğitimi aldı. 1923 yılında türkiye'ye geri döndü. şevket süreyya, türkiye'ye döndükten sonra aydınlık dergisi'nde komünist fikirleri yaymaya çalışan yazılar yazdı. 1924 yılında sadrettin celal antel ile beraber hazırladığı lenin ve leninizm adlı kitabı yayımladı. 1925'te tkp'nin üçüncü kongresinde yedi kişilik merkez komite'nin üyesi oldu. türkiye işçi ve çiftçi fırkası'nın 1 mayıs'ta "dünyanın bütün işçileri birleşiniz" yazılı broşür dağıtması nedeniyle gerçekleşen "1925 tevkifatı" sonucu dergi kapatıldı ve aydemir de ankara istiklal mahkemesi'nde devrin bir çok ünlü komünistiyle beraber yargılanarak 10 yıl hapse mahkûm oldu. muasır türkiye'nin iktisadi inkişaf istikametleri adlı kitabını mahkumiyeti sırasında yazdı fakat bu eser yayımlatamadı. afyon cezaevi'nde geçirdiği bir buçuk yıldan sonra 29 ekim 1927'da ilan edilen genel aftan yararlanarak hapisten çıktı. 1927 tevkifatı sırasında yeniden tutuklanıp yargılandı fakat beraat etti. bundan sonra komünizm çizgisinden ayrılıp bir nevî milliyetçi komünizm anlayışını savunmaya başladıysa da türkiye için geçerli düşüncenin kemalizm olduğu görüşüne döndü. vedat nedim tör'le birlikte tkp'den ayrıldı. partiyi polise ihbar etmekle suçlandı. 1928'de bürokrat olarak ankara'da çalışmaya başladı. 1951 yılında kadar eğitimci ve iktisatçı olarak çeşitli devlet görevlerinde bulundu. yüksek teknik öğretim umûm müdür yardımcılığı, ankara belediyesi iktisat müdürlüğü, ankara ticâret mektebi kurucu müdürlüğü, iktisat vekâleti sanâyi tetkik heyeti reisliği, başbakanlık yüksek denetleme kurulu üyeliği yaptı. 1932 yılında atatürk’ün isteği üzerine yakup kadri karaosmanoğlu ile birlikte kadro dergisi'ni çıkarttı. dergi kapatıldığında ankara ticaret mektebi'nde müdür olan aydemir, bu görevi 1936'ya kadar sürdürdü. iki yıl ankara belediyesi iktisisat müdürlüğü yaptıktan sonra iktisat bakanlığı'nda çalışmaya başladı ve ismet inönü'nün güvenini kazandı. komünist geçmişi nedeniyle çok eleştirilse de başarıları nedeniyle yükseldi. bir dönem ekonomi bakanlığı'nca ismail hüsrev tökin’le birlikte bir kalkınma planı hazırlamakla görevlendirildi. fakat ismet paşa bu planı kabul etmedi. 1951'de vekiller heyeti kararıyla emekli edildikten sonra kendisini yazarlığa verdi. hayatı boyunca çok sayıda eser veren aydemir, tek adam adlı eserinde atatürk; ikinci adam adlı eserinde ismet inönü 'yü yazdı. bunun dışında menderes'in dramı, enver paşa (kitap) gibi biyografiler ve suyu arayan adam gibi otobiyografik denemeler dışında toprak uyanırsa ve kahramanlar doğmalıydı adlı romanları yazdı. 27 mayıstan sonra oluşan yeni düşünce ortamında kurulan sosyalist eğilimli devrim ve yön gibi dergilerde yazıları yayınladı. 12 mart muhtırası sonrası yön dergisi kapatılınca yazılarına cumhuriyet gazetesi'nde devam etti. 25 mart 1976'da ankara'daki evinde hayatını kaybetti. ankara belediye başkanı'nın emriyle tabutu, türk bayrağına sarılı olarak defnedilmiştir. adı, ankara'da yıllarca oturduğu sokağa verildi.