1. Alexander Nikolayevich Scriabin (1872-1915) Rus besteci ve piyanist. ilk dönem besteleri chopin'den ilham alan, lirik duygular ağırlıkta eserler olmasına rağmen ilerleyen zamanda oldukça modern ve yenilikçi eserler bestelemiştir. Moskova konservatuarı'nda, kendisi de çok önemli bir besteci ve piyanist olan sergey rachmaninoff ile aynı sınıfta okumuştur. bu dönemde franz liszt'in ünlü eseri 'Réminiscences de Don Juan'ı çalışırken sağ elini sakatlamış ve Erken dönem eserleri çaykovski'nin usta olduğu rus romantik müziğini son noktasına getirmiş, bunun sonrasında modern klasik müzik dönemi başlamıştır. sanatçının 5 nolu piyano sonatı olgunluk evresinin başı olarak kabul edilmektedir. scriabin'in daha modern sayılan eserleri başlar. bunların yanı sıra, scriabin'i scriabin yapan ve müziğine yön veren şeylerin başında sinestezi hastalığı bulunur.

    sinestezi, kelime anlamı olarak birleşik duyu demektir. sinestezi hastası bir insanın duyuları birbirinden bağımsız değildir. bu özelliğe sahip olan bireyler mesela tamamen aynı renkte yazılmış bir yazıda farklı renkler görebilirler, ya da daha önemlisi duydukları seslerde renkler görebilirler.

    kısacası, scriabin müziği "görmüştür", aynı zamanda bunun farkındalığıyla gördüğü renksel kavramları da kendi müziğinde kullanmıştır. sanatçı, kendi duyumlarına göre belirli tonaliteler ve bunlara karşılık renkler vermektedir. bu sebeple bestelerken, gerçi sadece son dönem eserlerinde, müziğinin oluşturduğu renk algısına ve estetiğine de dikkat etmiştir. örneğin, bitiremediği mysterium adlı eserinin içeriğinde sadece sesler yoktur. eserde müziğin yanı sıra dokunma, görme ve koku duyuları için de etkiler, uyarımlar vardır. scriabin'in planlarında eserin sergilenişi yaklaşık bir hafta sürer (aralıksız) ve himalaya eteklerinde yapılacaktır. hatta scriabin eser sonrasında dünyanın sonunun geleceğini, insanlığın daha asil ve üstün bir ırkla değiştirileceğini de söylemiştir

    sinestezinin scrabin müziğinde görülen etkisinin en rahat anlaşılacağı bestesi ise `prometheus` adlı 60 opus numaralı senfonik şiiridir. scriabin eser partisyonunda chromola denilen belirli seslere belirli renkler yansıtan bir tür klavyeye yer vermiştir. scriabin her ne kadar eserlerinde görselin ve müziğin bir araya gelmesi içim çok çabalamışsa da zamanının teknolojisiyle bunu maalesef başaramamıştır. ancak yıllar sonra, teknolojinin gelişmesiyle eser anlaışlmaya, yorumlanmaya çalışılmıştır.
    burada yale senfoni orkestrası'nın performansı var. videonun başında orkestranın hazırlık süreci de var, nasıl çalıştıklarını anlatıyorlar.

    maalesef bestecimizin eserleri bestecinin hayatı sırasınca hak ettiği değeri görmemiştir, hala da görmemektedir gerçi. solo piyano eserleri için glenn gould'un çok güzel kayıtları vardır, tavsiye edilir. mesela bir örneği burada