Ozanların saz ile dile getirdikleri, içerisinde inanç öğeleri ve öğretileri bulunan türk halk müziği eserleridir.
Orta Asya'daki kopuzun yerini anadolu'da sazlar almıştır bu eserlerde. Pir sultan abdal, şah hatayi, seyyid nesimi, kul himmet bu türün en önemli temsilcileridir.

Semahlarda zakir tarafından söylenir cemlerde;
"Zakirin zikri saz ile.
Kuran okur avaz ile.
Mümin müslüm niyaz ile.
Zakir sana haber olsun."
Bu 12 hizmet deyişinde geçen bir bölüm, zakirin okuduğu deyiş kuran'ın özüyle bir tutulmuş. mademki ben bir insanım deyişinde de;
"Tevrat'ı Yazabilirim
İncil'i Dizebilirim
Kuran'ı Sezebilirim
Mademki Ben Bir İnsanım." Der daimi.
Pir sultan abdal
"Ay Ali'dir Gün Muhammed,
Okunan Seksen Bin Ayet,
Balıklar Deryaya Da Hasret,
Çarha Döner Göl İçinde." Der. Burada balıkların göl içinde çarha dönmeleri (çarha durmak, girmek de denir.), cemde insanların semah dönmesine benzetilir; deryaya hasret balıkların..

Deyiş deyince günümüzde ilk akla sabahat akkiraz gelir. arif sağ, muhlis akarsu, ali ekber çiçek, hasret gültekin sazlarıyla alır ilk sıradaki yerlerini.

Deyiş dinleyin; hümanizmi, en el hakk'ı bir de deminizle yaşayın. Hakk'ı halka anlatır deyiş çünkü, her şeyi bilenden bir şey gizlenemez der. Yüzünü turaba tutup gelmeni ister senin, gönlünden kibri atıp..

"Meğerse Aşk İmiş Canın Mayası
Ona Mihrabımış Kaşın Arası
Hakkın İşlediği Kudret Boyası
Yüzde ben bir insan olmaya geldim.. "