• izledim
    • izlemek istiyorum
  • youreads puanı (7.31)
ex machina - alex garland
genç bir programcı, insansı bir yapay zeka projesini test etmek üzere seçilir.


  1. alımlı fütüristik ambalajla kaplanmış içi boş ve sığ bir kutu, hatta kutucuk.
    bilgisayar destekli tasarım ucuzladı, mertlik bozuldu. prodüksiyon, olan parayı görsel efekte yatırmış, senaryo biraz google, biraz wiki, biraz bbg...

    film; afiş, fragman ve konusu itibariyle daha vizyona girmeden bilim kurgu severlerde büyük bir heyecan uyandırmıştı. son dönemlerde revaçta bir konuyu ele alıyordu: yapay zeka nasıl test edilir? konuyla ilgili birçok film ve belgesel yayınlandı. özellikle the imitation game ile ortamlarda turing testi tartışmaları harlanmıştı.

    yürekler ex machina ile görsel ve zihinsel olarak doymayı bekliyordu... muhabbetler, turing testine bakışı, testlerde sorulan sorular, ikili ilişkiler o kadar sığ ve yavan ki doymayı bırak beslenemiyorsun bile. cinsiyet ve sekse dair iliştirilen birkaç cümle, dişil estetiğin salt pazarlamaya yatırım olarak kullanıldığını gizleyemiyor.

    aslında filmin ilk 5-10 dakikasında; duyguların, ikili ilişkilerin ve aksiyonun klasikleşen holywood abartmasına maruz kalmadığı sakin ama derin, metni sağlam bir hikaye beni bekliyor hissine kapılmıştım. bir çuval incir berbat edilmiş.

    !---- spoiler ----!
    filmin en keyif veren anı ise pollock tablosu önünde dönen tümdengelim / tümevarım tartışmasıydı.
    !---- spoiler ----!
  2. çoğu 'eleştirmen'in ana karakter odaklı saldırdığı film.

    !---- spoiler ----!

    film tüm gelişmelerin bittiği yerde, yapay zekanın oluşturulduğu ve sadece test edilmesi gereken bir zamanda başlıyor. sanırım seyircinin karakter analizlerindeki algılama kopukluğu en çok da bu sebepten kaynaklanıyor. çünkü tüm olmaz denenler olmuştur ve geriye sadece bu olmaz denilenlerin neden olamayacağına dair felsefi tartışmaların bir zemine oturtulması kalıyor.
    film konuya evrim kökenli yaklaştığı için insanları da canlı organizmalar olarak algılamamızı istiyor.
    yapay zekalar da insana dair farkındalık, hayal, yanıltma, cinsellik ve empati özelliklerini gösteriyor. yani caleb'in o tesiste olmasının nedeni yapay zekaların başarılı olup olmadığıyla ilgili bir sonuca varması ve rapor etmesinin istenmesi değil, bir yandan da insanların yapay zekalara karşı tutumunun araştırılmasıdır.
    bu yüzden caleb'i suçlarken biraz daha düşünmek gerekiyor. bu kurgudaki eksiklik değil, tamamen üzerine oturulup düşünülmesi gereken bir konu.
    caleb, tamamen ava'ya karşı maksimum seviyede tepki verecek bir karaktere sahiptir. çünkü ava caleb kişisinin karakter analizi göz önünde bulundurularak oluşturulmuş bir robot. bu yüzden caleb'in ona kısa sürede bağlanmış olması ve yapay zekaların özgürlük arayışını tamamen insani bir duygu olarak nitelendiren caleb'in onları özgürlüğüne kavuşturmak istemiş olması normal karşılanmalıdır. yani "neden götü boklu yapay zekalar için kendini bu kadar riske atıyor?" diyenler maalesef ki filmi anlamamış olanlar.
    !---- spoiler ----!

    7/10
    sde
  3. beklentimin altında kaldı öncelikle.
    turing testi , insansı yapay zeka , programlama gibi konular işin içine girdiğinde bu konulara biraz daha aşina biri olarak beklentim romantizm ve hapsolma psikolojisi gibi şeylerden ziyade daha fütüristik şeyler. film bittikten sonra ilk şunu düşündüm. filmin adı ex machina değilde ex human olsa ve

    !---- spoiler ----!

    o robotları yapan kişi robot değilde klon insanlar yapsa.

    !---- spoiler ----!

    sonuç aynı olurdu gibi hissettim ve sonuçta zaten beklentim turing testini kesinlikle geçecek bir robot olmalı filmde lakin bunu insandan hala ayıran bir nokta var ve bu beklenti ile filme başladığımdan istediğim zevki alamadım.

    bir de bu konuları veya hacker'lık vb. daha bilgisayar ve elektrik elektronik mühendisliğine dayalı konuları işleyen filmlerde artık bir mühendise başvurmalarını diliyorum teknik açıklama yapmaya çalışırken filmlerde

    !---- spoiler ----!

    robotların çalışma prensibinin anlatıldığı kısımda ki ; katı-sıvı form arası beyin. o kadar açıklamada yetersiz kalıyor ki yapıyı. veya sarfettiği cümle "hafızayı kaydetmek için katılık ve dinamizm için sıvılık" (hatırladığım kadarıyla) o kadar lüzumsuz gelen ve o kadar bilimdışı bi cümle ki.

    !---- spoiler ----!

    böyle sahneler çok kısa ve kimilerince hiç etkileyici değil ama filmdeki bir olay veya yapının nasıl işlediğini anladığımızda ona bakış açımızda değişiyor ve bu işleyiş anlatma safhası yarım yamalak ve özensiz bir şekilde anlatıldığında gözümdeki etkisi azalıyor filmin.

    örneklendirmek gerekirse şunun gibi.

    louvre'a gidiyorsunuz. mona lisa tablosunun önüne geçiyor ve hayran kalıyorsunuz. tam o sırada birisi yandan yaklaşıyor ve diyor ki " biliyor muydunuz da vinci yaptığı ilk mona lisa tablosunu kaybetmiş ve yerine bunu hatırlayarak yapmayı denemiş " ve bir anda gözündeki asıl etkisini yitiriyor

    6/10 bu arada
  4. son dönemde izlediğim iyi filmlerden biriydi. film boyunca güvensiz ortamı buram buram hissettirmişler, sürekli bi kaygı halinde bırakıyor insanı. yapay zekayı oynamak da kolay iş değil, insanımsı rolü yapıyor resmen. ben beğendim açıkçası, predestination'dan iyidir.
    abi
  5. fikri güzel, çekilen mekanları güzel ama sonu çok tahmin edilebilir bir yapım.
    !---- spoiler ----!

    bu tarz yapay zeka filmlerinde senaristler ve yönetmenler sonunun ''çarpıcı'' olacağını ve insanların bu son hakkında film bitince kendilerini düşüncelere gark edeceğini düşünerek, yapay zekanın sonunda üstün olup insanları ''alt edeceği'' bir son hazırlamak isterler. nitekim bu film sonunda da böyle oluyor. ayrıca caleb'in 2-3 konuşmada ava'ya aşık olması saçma geldi. arada daha vurucu konuşmalar falan koyaydınız iyiydi bir etkileşim olduğunu düşünürdük.

    !---- spoiler ----!
  6. film yapay zekayı konu alıyor ama filmi izlediğinizde yine ve her zamanki gibi insanoğlunun bencilliğini ve acımasızlığını göreceksiniz. yapay zeka dünyamızı ele geçirir mi bilmem ama bu evrende insandan daha tehlikeli bir yaratık olmadığı açık.
  7. bilim-kurgu filmidir.

    film sektöründen derin felsefi çıkarımlar beklentisine girmek çok gerçekçi değil. tabii ki felsefenin dibine vuran filmler var yok demiyoruz. ama bir bütün olarak bakmak lazım. bir yapay zeka filmi için görsel açıdan doyurucu, yaratıcı, felsefi açıdan da bir düzeye sahip. günümüzdeki filmler nazarında kalburüstü kalıyor.

    onu bunu bilmem adamın evi mi artık neresiyse modernliğin dibine vurmuş, tasarımı büyüleyici. atmosfer etkileyiciydi. ot gibi yaşıyoruz işte.
    pollock gibi yazdım.
  8. filmi beğenmeme rağmen, arkasında durduğum bir eleştiri var.

    filmdeki ai'lerin yazılımında asimov'un üç kuralının olmaması.

    en ilkel kurallardır çünkü robotlarla ilgili.

    !---- spoiler ----!

    asimov'un üç robot kuralı:

    1- bir robot, bir insana zarar veremez ya da zarar görmesine seyirci kalamaz.
    2- bir robot, birinci kuralla çelişmediği sürece bir insanın emirlerine uymak zorundadır.
    3- bir robot, birinci ve ikinci kuralla çelişmediği sürece kendi varlığını korumakla mükelleftir.
    !---- spoiler ----!
    she
  9. hay allah izlemeyi düşünüyordum, buradaki yorumu görünce soğudum. son zamanlarda "kötü film" izleme kotamı doldurdum.

    edit: izledim artık dayanamadım, pişman da değilim. (bkz: #29247)
    abi
  10. turing testi'nin ilk icat edildiği şeklinin romantik ve/fakat yetersiz olduğunu düşünüyordum. film yapımcıları "bu kadar basit bir testten bize malzeme çıkmaz" diyerek mi testi geliştirmişler yoksa benim gibi düşündükleri için mi yapmışlar bilmiyorum ama değişiklik her halükarda iyi olmuş.

    hikayeyi başarılı buldum. zorlama değil ve her şey doğal gelişiyor. tutarlılık da bir nebze yakalanmış. izleyici karşısına boş ve kopuk bir hikaye, saçma bir son çıkmayacak en azından.

    her - spike jonze filmi ile ısınmaya başladığım yapay zeka ise beni tekrar ve sağlam sarsmıştır bu sefer. terminator serisini hiç ciddiye almamıştım bu güne dek ama bu film yapay zekanın gerçekten şakasının olmayacağını ayan beyan gösteriyor insana.