-
düşünebilen,hayal kurabilen tüm varlıkların etkinliğidir. -
basit bir şekilde ifade edersek soru sorma etkinliği.
felsefe bir bilim olmamasına rağmen tüm bilimler felsefeden doğmuştur. soru sorma etkinliği belli bir eşiğe kadar fayda üretir ve bilim dallarının oluşumuna ön ayak olur. ancak bu eşikten sonra artık felsefe yapmak sadece felsefe yapmaktan ibaret olarak kalır. bilimin oluşmasından hiçliğe kadar her seviyede felsefeye rastlanabilir. -
bir hocamız demişti ki, 'insan felsefeye başlayamaz; felsefe insanda başlar.' -
icra etmenin en iyi yönteminin konuşmak-sohbet etmek-tartışmak olduğunu düşünüyorum. -
bertrand russell hakkında şöyle der: "felsefenin özelliği, belirtilmesine gerek dahi olmayacak kadar basit bir şey ile başlamak ve kimsenin inanamayacağı kadar paradoksal bir şeyle bitirmektir." (mantıksal atomizmin felsefesi) -
içinde sevgi barındıran tek disiplindir. bilgiyi sevmek, hakikat peşinde koşmak , duble yol yapamasa da insanın sürekli yolda olmasını sağlamakır. insanoğlunun hala en az bilimsel düşünce kadar ihtiyaç duyduğu, kendini ve evreni anlamlandırabilmek için tek silahı olan akıl ve düşünceyle geliştirdiği bir disiplindir. cevaplardan çok sorulara aşık olmak, her ulaştığı sonuçla daha fazla soruya kapı açan ve bu süreç içinde insanı gündelik hazlar dışında daha kalıcı bir hazla kendine daha fazla bağlayan bir yolculuktur. bilgi olmadan yapılmaz, yanlış kanının aksine her konuşma felsefe değildir. söylediğin her sözü temellendirebilmeli, mantıksal bir bütünlük içinde bilmeyenin bile anlayabileceği bir yalınlıkla karşıya aktarabilmektir. aristokrat bir eylemdir. aç karınla yapılabilecek iş değildir. herhangi bir ideoloji ya da paradigmanın içinde tam manasıyla gerçekleştirmek zordur. cesaret işidir, gerçekle yüzleşebilmek belkide insanın absürd karşısındaki en zor eylemidir. her şeyi sorgulayabilecek gerekirse çıkış noktanın tamamen reddi ve yeni bir yola girmeyi göze alabilecek insan işidir. bilim ya da teoloji değildir, onlarla beraber yürüse bile yöntemi onlardan farklıdır. görüleceği üzere ne kadar kasarsanız kasın tam olarak anlatılamayacak her biri ötekiler kadar doğru yüzlerce farklı tanımı olan antik çağdan günümüze düşünsel etkinliktir.
kısaca dedemin de dediği gibi (nietzsche) insanın karşılaştığı güçlükleri aşmasına yardım edecek, en değerli etkinliği olan üretimi ile sürekli yeni değerler yaratarak kendisini bile aşmasına, bu dünyayı daha güzel yapacak, yaşama dünyasını çoraklaştırmayacak, eyleme, güdülere daha insani bir hayata katkı sağlayacak, bu sefer zerdüştün ağzına daha yakın kulakların olmasını, insanı daha bir insan edecek olan şeydir. -
felsefe anlayabildiğiniz kadarıyla 'evet bende böyle düşünmüştüm' demededen edemediğiniz bir disiplindir. -
buranın müdürü kimdir? diye soran adama
müdür, müdür müdür ?
müdür aslında nedir?
müdür nerededir?
müdür var mıdır?
hangi müdür?
sorularını soran arayıştır. -
çoğunluğun 'felsefe yapmak' şeklinde eylemleştirip içine tatava yapmak, boş laf etmek gibi anlamlar yüklediği fakat sanılandan çok başka şeylerle uğraşan disiplin.
bunun haricinde insanlar herhangi bir alt anlam barındıran bir cümle kurdukları vakit de felsefe yaptıklarını zannederler.
hepsinin ötesinde, herkesin günlük dilde öyle ya da böyle adını andığı, fakat birçok başka disiplinin aksine felsefeci olduğunuzu söylediğiniz vakit 'yani neyle uğraşıyorsunuz, ne manaya geliyor bu?' demek yerine ne yaptığınıza dair yeterince fikir sahibi olduklarını düşündükleri uğraştır. -
lisedeyken okulun felsefe dergisine yazdığım bir yazıyı buldum yazı şöyleymiş:
''yaşamak çok kolay, nefes almak, geri vermek, çalışmak, para kazanmak,zevk almak... fakat bunları yaparken hep sığ nedenlerimiz oldu. bu hayatların hepsi çoktan yaşandı. bizler sadece yaşananları tekrarladık. oysa yaşam denen şeyi idrak etmemiz gerekirdi, onu farklı kılmak için önce ona gerçekten sahip olmalıyız. yaşama sahip olmanın yolu sıkıcı da olsa felsefeden geçiyor. bu sebepten felsefe insan için hobi değil, mecburiyettir.''