• okudum
    • okuyorum
    • okumak istiyorum
  • youreads puanı (9.00)
felsefi denemeler - fernando pessoa
"ben şiirsel yetileri olan bir filozof değil, felsefeyle hayat bulan bir şairdim" der pessoa. felsefi denemeler pessoa'nın -çoğu henüz hiç bilinmeyen- ingilizce kaleme aldığı felsefi yazılarını en kapsamlı ve aslına sadık kalınarak bir araya getirmekle kalmıyor, felsefi tasarılarının ortaya koyduğu düşünce çizgisini de takip ediyor.bu edisyonda pessoa en çok aquinolu tommaso, kant, schopenhauer, hegel, platon, leibniz, herakleitos, pascal üzerinden özgür irade, yanılgı, duyum ve özgürlük meselelerini sorguluyor.pessoa arşivi'ndeki 1478 sayfalık felsefe yazılarından hareketle hazırlanan felsefi denemeler'inde de, birçok başka eserinde olduğu gibi, iki farklı dışkimliğe rastlanır: charles robert anon ve alexander search. bu kitapta kendini ömer hayyam'la karşılaştırarak dışkimlik meselesine şöyle açıklık getiriyor:ömer'in tek kişiliği vardı; benim ise, neyse ki ya da ne yazık ki hiç yok. şimdi böyleyim, bir saat sonra başka. bir gün nasıl olduğumu ertesi gün unutmuş oluyorum. ömer neyse o, tek bir dünyada, dış dünyada yaşıyor; bense neysem o değilim, sadece dış dünyada değil, hem ardışık hem de dağınık iç dünyada yaşıyorum. onun felsefesi, ömer'inki gibi olmasını istese de hiçbir zaman aynısı olamaz. bu sayede rızam olmadan, eleştirdiğim felsefeler taşıyorum içimde ruh gibi dolaşan; ömer onların hepsini reddederdi, çünkü hepsi ona dışsaldı; ben onları yadsıyamam, çünkü onlar bizzat ben'im.editör nuno ribeiro'nun özenli çalışması sayesinde ortaya çıkan, çağımızın en önemli dehalarından pessoa'nın felsefi çalışmaları, bu kez türkçe'de ilk kez okuyucuyla buluşuyor. (tanıtım bülteninden) (kitap bilgileri idefix'den alınmıştır.)


  1. portekiz'in edebi dahisi pessoa'nın ahlak, özgür irade ve akıl üzerine felsefi düşünce izlekleri.
    kitapta pessoa bu konulardaki düşüncelerini adım adım açıklıyor; tez ve antitezlerle yorumluyor.

    "kader ile özgür iradenin nasıl uzlaştırılacağını anlayamıyorum. kilise felsefesinde tanrı'nın her şeyi bilen olarak kabul edildiğini biliyorum. öyleyse gelecek ona şimdi gibi malumdur. ama tanrı'nın bilmesi bizim bilmemizle aynı değildir. bizim için bilmek daha önce görmediğimizi görmektir, biz komut alırız. ama tanrı için -kilisenin tanrısı için- bilmek, yapmakla özdeştir, aksi halde doğasında birlikten söz edilemezdi.tanrı bizim günahlarımızı biliyorsa, onları kendi işlediği için bilir.
    karşılaştır: aristoteles'in dünyadan habersiz tanrı varsayımı.bu çelişkilere kilise felsefesinde çok rastlanır.
    hristiyan tanrı bebeğin bilmece gibi konuşmasıdır - her şeye yanıtı vardır ama anlamsızdır."