Kimdir?
friedrich wilhelm nietzsche "güç istenci", "üstinsan", "bengidönüş" gibi özgün fikirlerle tanınan varoluşçu alman filozof. nietzsche'nin felsefe öğretisi, kendi çağına tümden bir karşı çıkış olarak görülmektedir. kendisinin bütün derdi, insanı akılcılığın kıskacından kurtarıp kendisi üzerinden düşünmesini sağlamaktır. ona göre tanrı ölmüştür ve insanlar dünya'da yapayalnız kalmışlardır. bu yüzden insanlar tanrı'dan bekledikleri umut ve istekleri bir kenara bırakıp kendilerini dünya'ya adamalılar. böylelikle düşünce ile yaşam arasında bağ kurulması daha kolay olur. nietzsche, insanlara yeni değerler getirmeye çalışarak güçlü insanların egemenliğinde, çoğunluktan ibaret olan ve sürü olarak nitelendirdiği insanlıkta ilerlemenin mümkün olduğunu ileri sürmüştür. sürü kendini feda ederek üst insanı belirleyecektir. üst insan benim diyebilen, kendi gözleriyle gördüğü gerçekliği belirleyen insan olarak görülmektedir. bütün varlığın temelinde daha güçlü olmaya yönelik irade vardır. nietzsche'ye göre, insanoğlu sadece kendini korumak ve yaşamak istemez aksine asıl isteği daha da güçlü olmaktır. din, ahlak, çağdaş kültür, felsefe ve bilim gibi konularda eleştiriler yazmıştır. nietzsche'nin etkileri felsefede, egzistansiyalizm ve postmodernizm üzerinde olmuştur. değerlerin göreceliğini savunmuş, "iyi" ve "kötü" kavramlarını sorgulamış, eleştirmiştir. kendisini "filozoflar içinde ilk psikolog" olarak tanımlayan nietzsche, psikanaliz'de kullanılan "bilinçaltı" (id) kavramından ilk kez bahseden kişi olmuş ve bu yönüyle sigmund freud ve psikanaliz'i etkilemiştir. kıta felsefesinde ve analitik felsefede alternatif yollar göstermiştir. yaşamı olumlama, bengi dönüş, anti platonizm onun felsefesinin temel taşlarıdır. nietzsche, erken ölümü ve hastalığı nedeniyle, "ne ahlaksal idealini, ne de trajik şiirini gerçekleştirebilmiştir.
-
sürüden nefret eden alman filozof -
ergenliğimin en sevdiği filozofuydu. olması gerekene o kadar çok takmıştır ki insanı unutmuştur ve anlattığı her şeyi öyle yokuşa sürer ki; kendisi de insan olduğundan eksikliklerini gizlemek için mi, ego tatmini için mi yaptığını anlayamazsınız.
ancak kesinlikle okumaya değer adamdır.
en çok etkilendiği kişi soren kierkegaard'ır, yine de onun hristiyanlığını daha ileriye gidecek cesaretinin olmamasına bağlar.
-
friedrich wilhelm nietzsche yalnızca çığır açan bir filozof değil, filolog, kültür eleştirmeni, şair ve bestecidir. din, ahlak, modern kültür, felsefe ve bilim üzerine metafor, ironi ve aforizma dolu bir üslupla eleştirel yazılar yazmıştır. "böyle buyurdu zerdüşt" en çok bilinen, okunan ve tartışılan eseridir.
yalnızlık nasıl bir şey ona sormalı... -
(bkz: gott ist tot) -
"sevgi nöbetlerinden de koru kendini" diyebilmek "dibine kadar" yalnızlığı göze almayı gerektirir. öyle böyle değil -
çok öfkeli bi abimiz. -
1844-1900 yılları arasında yaşamış ilginç filozof. biraz popüler olduğundan felsefi yönü arka planda kalır.
hermeneutik konusundaki görüşleri ile ilgili birkaç madde paylaşalım:
• nietzsche için hermeneutik problem, yabancı olan şeyi bildik bir şey haline getirme arzusudur. o, bilme tutkusunun bir kural haline gelir gelmez kolayca tatmin edileceğini düşünür.
• bilgi ihtiyacı, yabancı, alışılmadık bir şeyin örtüsünü kaldırma, artık huzuru kaçırmayacak kadar sorgulanamaz bir şey haline getirme tutkusudur.
• anlamak, bir şeyi eski ve bildik bir şeyin diliyle yeniden dile getirmeye muktedir olmaktır.
• “anlama” ve “bilgi” sözcükleri genel kullanım kuralına göre herhangi bir anlama sahip oldukları ölçüde “dünya kavranabilir ve bilinebilir”, aksi takdirde sadece yorumlanabilir, arkasında hiçbir anlam yoktur, sayısız anlam vardır (perspektivizm). biz kendimizi bu perspektifler ve yorumlar oyunundan çıkaramayız.
• eğer dünya başka tarzlarda da yorumlanabiliyorsa, dünya bizim için yeni baştan sınırsız bir şeye dönüşmüşse, bu durumda onun sayısız yorumu içerebileceği ihtimalini reddedemeyiz.
• eğer dünyayı yorumlama yollarına hiçbir sınırlama konulamayacaksa, eğer yalnızca belirli perspektiflerden hareketle yapılmış yorumlar var ise, dünya da daima ve yalnızca bir “görünürdeki” dünyadır; bir olgu değildir, sınırlı miktarda gözleme dayanan bir fabl ve aslına yaklaşık tahmindir.
• sınırsız yorum ihtimalinin yol açtığı kesinlikten yoksunluğu benimsemek nihilizmi benimsemek değildir.
• anlam veya hakikat, önceden orada hazır değildirler; anlam veya hakikat, savsaklanamayacak belirli bir anlam şemasına göre üretilerek yorumlanır.
• yorum, sonsuza uzanan bir süreç, hayatın bizzat kendisinin bir aktif belirlenişi ve teyidi; bir yükseliş ya da çöküş göstergesi veya belirtisidir. belirli bir perspektifin göstergesi veya belirtisi olarak yorum, hemen her durumda zaten başka yorumlara işaret eder: “hakikat”in durumundaki gibi başka ve muhtemelen daha dar yorumları aşma teşebbüsüne gömülü, unutulmuş yorumlara. -
gerçek sözler söyleyen adam.
imrenip bıyık uzatmaya çalıştım ama olmuyor :) -
baş ağrılarına karşı ilaç almayı şiddetle reddeden, " bunlar beynimin doğum sancıları, yakında oğlum zerdüşt'ü doğuracağım" demiş -
sana daha alçak gönüllü yaklaşmayı öğrenmeliyim, kalbim sana doğru çok hızlı akıyor.
diyebilmiş, aşk konusunda da kendini dizginleyebilen nihilist.