eski türklerde gök tanrı, göğün zaman içinde evrilerek soyut bir yaratıcı güç haline dönüşmesinin bir sonucu olduğu düşünülür. gök tanrı gökte ve çoğu zaman yaşam(kut) ve talihin(ülüğ) paylaştırıcısıdır. gök tanrı, kozmik düzenin veya evrenin olduğu kadar siyasal ve toplumsal düzenin de kefili ve takipçisidir. gök tanrı'ya dua edilir; onun adına yılda iki kez takvime bağlı törenler düzenlenir ve tercihen lekesiz, sütbeyaz aygır at kurban edilir. gök tanrı'nın kut vermesiyle gücünü ondan alan kağanlar keçe üzerinde dokuz kere yükseltilerek kararının türk kavmi tarafından kabullenişi gösterilir. gök tanrı, gökte oturan ve dünyayı unutmuş tembel bir tanrı değildir. gerektiğinde yeryüzündekileri cezalandırır. bu cezalandırır. bu cezalandırma çoğu zaman yıldırım çarpması şeklindedir.