• okudum
    • okuyorum
    • okumak istiyorum
  • youreads puanı (9.75)
gönüllü kulluk üzerine söylev - etienne de la boetie
yakın dostu, büyük fransız düşünürü montaigne'nin, "kanımca, la boétie çağımızın en büyük insanıdır" diye söz ettiği etienne de la boétie'nin gönüllü kulluk üzerine söylev'i siyasal düşünce tarihinde, yeni bir yaklaşımın öncüsü olmuştur. siyaset olgusunu iktidar ilişkileri biçiminde algılayan la boétie, bugün bile kafaları kurcalayan, "insanların nasıl olup da itaat ettikleri, üstelik itaat etmekle kalmayıp boyun eğmeyi, hatta kulluk etmeyi arzuladıkları" sorununu yapıtının odak noktasına yerleştirir. la boétie, iktidar olgusunu ve bunun ideolojik dayanaklarını irdelemekle yetinmez; iktidar ilişkileri ağının en üst düzeyde kurumsallaşmış biçimine, bir başka deyişle devlet sorununa yönelir. tiran'ın ya da "bir"in iktidarından yola çıkarak vı. yüzyıl fransa'sında artık açıkça belirginleşmeye başlayan modern devletin gerçeğine ulaşır. bu bakımdan gönüllü kullar üzerine söylev, gerçekte, devlet eğemenliğinin niteliği üzerine yapılmış bir söylevdir. (kitap bilgileri idefix'den alınmıştır.)


  1. tüm tiranların, diktatörlerin ve hatta tüm yöneticilerin ve onların yardakçılarının başarıyla tanımlandığı, bu kişiler içerisinde var olan hiyerarşinin ve çıkar konularının çok iyi anlatıldığı bir kitaptır. aynı zamanda şu zamana kadar okuduğum en iyi özgürlük tanımı yapılmıştır bu kitapta, kişilerin hep özgürlükten bahsederken sürekli olarak gönüllü kulluk yaptığını, bu ise onların hiç özgürlüğü tatmadıklarına bağlanmıştır. özgürlüğü tadanların, yaşamışların özgürlüğün uğruna canlarını bile verebileceklerini, onu tatmamışların ise sadece özgürlük kelimesini gelişi güzel kullanabileceğini anlatmıştır yazar ve bunları anlatarak insanlara hiç bir tirana boyun eğmemesi gerektiğini anlatmaya çalışmış, insalığın doğasında özgürlüğün yattığını savunmuştur.
  2. herkesin okumasını dilediğim kitapların başında gelir. kısa ve okuması kolay bu eser, aynı zamanda o kadar günceldir ki, 16. yüzyılda yazıldığına inanasınız gelmez, bugünleri anlatır gibidir boetie. yazıldığı dönem tarihin ilk modern devletinin fransa'da ortaya çıktığı dönemdir ve yeni yeni beliren bu canavar karşısında insanın küçülüşüne bir isyan gibidir boetie'nin gençliğinde yazdığı bu eser. modern devletin hala tastamam karşımızda durduğu, hatta 16. yüzyıla oranla disiplin aygıtlarının çok daha etkin olduğu günümüzde, eserin güncelliğinden bir şey yitirmemesine şaşmamak gerekir belki de.

    !---- spoiler ----!

    tiranlar çeyrek litre buğday, yarım litre şarap ve gümüş bir para bağışlarlardı. ve işte o zaman "yaşasın kral!" diye bağırıldığını duymak acınılacak bir şeydi . kalın kafalı kişiler, kaybettiklerinin bir bölümünü geri almaktan başka bir şey yapmadıklarını, ve bunlara kavuşurken, tiran onlardan bunları daha önce almamış olsa kendilerine hiçbir şey veremeyeceğini düşünemiyorlardı.

    !---- spoiler ----!
  3. tiranların ortaya çıkmasında kölelerin payı büyüktür diyen kitap. kullar paye vermeseler tiranların hiçbir şekilde var olamayacağını söyleyen boetie, tiranlığı devirmek için de denklemi tersine çevirmenin gerektiğini söyler. "kulluktan vazgeçenin tiranı da olmaz derler" diye yeni bir atasözü yaratmanın vakti gelmiştir belki de.