divan edebiyatında sıklıkla başvurulan "güzel neden bulma" diye adlandırabileceğimiz söz sanatı. herhangi bir durumu ya da doğa olayını alakasız bir nedene bağlayıp oradan sempati devşirme çabası içerir en yoğunundan.

edebiyat derslerinde verilen örneklerden ziyade benim sevdiğim bir nedim beyiti var, onu örnek göstereyim;

"...
leblerin mecrûh olur dendân-ı sîn-i bûseden
la’lin öptürmek bu hâletle muhâl olmuş sana
..."

abla muhtemelen pek yüz vermiyor abiye, konu da şu noktaya geliyor; "dudakların "buse"deki "sin" harfi yüzünden bile yara alacak kadar narin, bu öptürmemelerin o yüzden. yoksa beni sevmediğinden falan diil, biliyorum ben. valla bak!"

tecahül-i arif ile karıştırmamak gerek; ortada "nedeni bilmeme, sorgulama" gibi bir durum yok. direkt olarak kendince bir neden uydurma var.