-
amerika'nın keşfinden önce kıtada halihazırda yaşan yerli halklardır.
christopher colombus, günlüğünde yerlilerin ne denli genç, güçlü ve güzel olduğundan bahseder. vücutlarını boyadıklarını, ve kiminin savaşmaktan vücudunda yara bere olduğunu belirtir. sonrasında da onlardan zeki ve iyi hizmetkarlar olabileceğini ekler. ayrıca, onların dini olmadığından kolayca hıristiyan yapılabileceğini düşünür.
lakin bu insanlar, bu basit tabirlerin ötesindeydiler. kadim bir kültürün insanlarıydı onlar. m.ö. 70000 - m.ö. 10000 yılları arasında yaşanan buz çağı esnasında sibirya'dan alaska'ya bering boğazı'nı kullanarak geçmişlerdir. bunu sebebi avcı olmalarıdır. av peşinde dalga dalga göç ederek bu kıtaya yerleşmişlerdir. bu halkları kuzeyliler ve orta-güneyliler şeklinde ikiye ayırabiliriz.
kuzey amerikalılar:
avrupalılar geldiğinde, kuzey amerika kıtasında dağınık halde 1 milyon insan yaşamaktaydı. bu insanlar farklı etnik gruplara mensuptu. dolayısı ile farklı inançları, dilleri, fiziksel özellikleri ve yaşam tarzları vardı. çoğu göçebe olmakla beraber yaklaşık 500 farklı grup mevcuttu. bunlardan bazıları:
eskimolar (inuitler)
aleutlar
tlingitler
nutkalar
haydalar
çinuklar
çumaşlar
yokutlar
modoklar
pomolar
soşoniler
payutlar
nez perkler
paluslar
valla vallalar
pimalar
papagolar
hohokamlar
pueblolar
navaholar
apaçiler
mandanlar
arikaralar
komançiler
karaayaklar
siyular
pikolar
mohigenler
naragansetler
delawereler
povatanlar
irokualar (senekalar, kayugalar, onondagalar, oneydalar, mohavklar)
krikler
çikasavlar
çoktavlar
mushogenler
çirokiler
naçezler
orta ve güney amerikalılar:
kuzey amerikalıların aksine, güney amerikalı halklar daha derli toplu halde yaşıyorlardı. bu da onların büyük medeniyetler kurmalarına ve bilim, sanat gibi alanlarda ilerlemesine olanak vermiştir. bu halkların bazıları şunlardır:
mayalar
aztekler
inkalar
edit: cipres limon mapuçeleri hatırlattı. güney amerika'da adı direnişlerle anılan bir halktır.