• okudum
    • okuyorum
    • okumak istiyorum
  • youreads puanı (7.50)
kalpazanlar ve eleştirmenler - anthony grafton
tarihte, kalp para kadar kalp metin de üretilmiştir. belirli bir iktidara meşruiyet sağlamak, belirli bir kültüre ayrıcalık tanımak ya da bir topluluğa geçmiş yaratmak için "bulunuverilen" belgeler, kitaplar vardır. bu kitaplar, nedense, bilinmedik dillerde yazılmış, tarihin köşelerine sıkışmış kütüphanelerde unutulmuş ve yine nedense, bazı alimler tarafından, gerektiğinde, "keşfedilivermişlerdir". ulvi amaçlara hizmet eden kalpazanların yanı sıra, bireysel, tamamen maddi amaçlara hizmet edenler de vardır: mesleğinde yükselmek isteyenler gibi. beri yanda da bu metinleri, bu kitapları, bu belgeleri masaya yatıran bilginler, dilciler, alimler bulunur. belgelerin kalp olduğunu tescil etmeye çalışır, bunun için de ayrıntılı yöntemler geliştirirler. grafton, kitabında bizi ayrıksı olduğu kadar büyüleyici de olan büyük metin kalpazanlıklarının tarihine götürüyor. erasmus'tan chatterton'a, namuslu kalpazandan namussuzuna, bu kavramların nasıl anlam kaymasına uğradığını da göstererek, bizi sıradışı dehalarla tanıştırıyor. bu süreci anlatırken, özellikle casaubon, scaliger gibi yazarlar aracılığıyla, tarihsel metinlerini özgünlüğü, eskiliği, geçerliliği üzerine geliştirilmiş araştırma yöntemlerinin ana gelişme evrelerini gösteriyor. tarihin, geçmişin bilgisinden bir bilim olmaya doğru tutkulu ilerleyişi hakikat ve gerçeklik üzerine soruları da barındırıyor. bazı kalp metinlerin gerçek olduğuna bir zamanlar kalben inanılmıştı. peki, şimdiki gerçek ne?


  1. anthony grafton'ın metinler üzerinden tarih yazımını eleştirdiği kitabı. rönesans ile beraber antik metinler müthiş bir önem kazanmıştır. önem kazanınca haliyle düzmece metinler de ortaya çıkmıştır. kitapta bu metinlerin imal edilişi de anlatılıyor. bu düzmece metinlerle bunları aslından ayırmaya çalışan bir meslek grubu da ortaya çıkmıştır; eleştirmenler. dile, üsluba ve kullanılan kelimelere göre incelerler metinleri.
    bu eleştirmenlerden biri de desiderius erasmus'tur. erasmus bir eleştirmendir lakin girdiği bir tartışmayı kazanmak için sahte bir metin yapar. entelektüel bir amaçla hazırladığı için daha ironik durur bu kalp metin.

    historiyografi konusunda bilgili bir kitleye sahip olmadığımız için bu konular çok küçük bir çevrede kalıyor. dilbilim bile hakkıyla yapılmıyorken bu tip konularda herhangi bir inceleme yok.
    sezgi