karartma geceleri - rıfat ilgaz

rıfat ilgaz, ilk defa milli eğitim bakanlığı tarafından öğrencilere tavsiye edildi. özellikle hababam sınıfı ile ünü sınırlarımız ötesine taşan ilgaz’ın şimdiye dek hiçbir yapıtı devlet okullarında okutulamıyordu. bakanlıkça eylül 2004’te açıklanan listeye karartma geceleri de alındı.
peki nedir karartma geceleri’nde anlatılan? ikinci dünya savaşı’nın sınırlarımıza dayandığı 1944 yılında baskın tehlikesine karşı geceler karartılmaktadır. karartma geceleri, mustafa ural adlı öğretmenin, ikinci şiir kitabı sınıf’tan dolayı hakkında çıkartılan tutuklama kararı sonrasındaki kaçış serüveninin öyküsüdür. attilâ ilhan’ın fedailer mangası’nın demirbaşı olarak adlandırdığı, 1940 kuşağı’nın toplumcu-gerçekçi şairlerinden rıfat ilgaz’ın kendi yaşadıklarından yola çıkarak yazdığı karartma geceleri, bir anı-roman değildir; yazarın, anılarını yeniden bir zaman kurgusuna yerleştirmesiyle ortaya çıkmıştır. romandan uyarlanan, yönetmenliğini yusuf kurçenli’nin yaptığı ve tarık akan’ın başrolünü oynadığı karartma geceleri filmi de, ülkemizde ve uluslararası yarışmalarda birçok birincilik ödülü alarak büyük bir ilgi görmüştür. karartma geceleri, türkiye’nin aydınlığı arama çabasına yol gösteren önemli bir başyapıttır.