• okudum
    • okuyorum
    • okumak istiyorum
  • youreads puanı (8.00)
kayboluş - georges perec
birinci mucize: georges perec, fransızcanın en çok kullanılan sesli harfi olan "e"yi kullanmadan bir roman yazdı: la disparition.
ikinci mucize:
cemal yardımcı, bu romanı "e" harfini kullanmadan türkçeleştirdi: kayboluş.
kayboluş, ilk yayımlandığı 1969 yılından bu yana kısıtlamanın kaçınılmaz olarak yoksullaştırdığı kuru bir anlatı olarak karşılandı hiç! dil oyunları, çağrışımları, konusunu baş kahraman yapan kurgusuyla bir yazınsal başyapıt; doludizgin hayal gücü, insafsız mizah duygusuyla bir solukta okunacak bir roman olarak kabul gördü.
ikinci dünya savaşı'nı, anasının, babasının kayboluşuna tanık olan bir çocuk olarak yaşayan yazar, hayatına damgasını vuran boşluğu bu olağanüstü romanında bir harfi ortadan kaldırarak yansıtır. ama daima yaptığı gibi, hüznünü coşkulu bir mizahla sarıp sarmalayarak, acı olanı gülünç, anlamsız olanı kurgusal kılarak, sıkıntılarından oyunlar çıkararak açığa vurur bu boşluğu. bu paradoksal yaklaşım baştan sona romana sinmiştir. bir açıdan has yazından yana olanların tad alacağı bir yazınsal oyundur bu yapıt. bir başka açıdan hoş bir fantastik komplo öyküsüdür. bir bakıma bir tür "roman-karşıtı" romandır.


  1. 1969 yılında, hiç e harfi kullanılmadan yazılmış, üstelik türkçeye de hiç e harfi kullanmadan çevirilmiş.

    henüz okumadım. insan merak ediyor gerçek mi diye, e harfi olmadan edebiyat zor geliyor aklıma.

    bu tip türkçe bir kitap için (bkz: e'siz potkal - ersin tezcan)
  2. aykırılığı ile tanınan georges perec'in hiç ''e'' harfi kullanmadan yazdığı, cemal yardımcı'nın ''e''siz çevirdiği bu yapıt gerçek kurgusuyla, romanlarda sıklıkla karşılaşmadığımız roman içine gizlice hikayeler serpiştirmesiyle, kopmayan olaylar zinciriyle okumaya değer bir sanat eseri. kitabı kapattığınızda şöyle bir gökyüzüne veya tavana bakıp hayatınızda hiç yapmadığınız enteresan sorgulamalara girişmeniz olası.

    çeviri konusunda,
    çevirmen arada bir, tanzimat edebiyatı romancıları gibi bazı kısımlarda metne müdahale edip açıklama gereksinimi duyuyor, yapıta bu şekilde dışarıdan katkı sağlamaya çalıştığı için birçok edebiyat eleştirmeni tarafından olumsuz eleştirilere maruz kalıyor.

    bu eleştirilere rağmen çevirmenin metne kattığı yerel söyleyişler, atasözleri, deyimler ve türkiye kültürüne özgü çeşitli betimlemeler kitabı daha anlaşılır ve keyifli kıldığı için metnin özgün yapısını çok da sarsmıyor.
    roman için öznel puanlamam: 7/10