-
ABD'li eğitimci, yazar ve yayıncı Mortimer J. Adler şöyle diyor oggito'daki Kitaplara Nasıl Not Alınır? başlıklı makalesinde:
"Bir metinden mümkün olan en iyi biçimde yararlanmak için 'satırlar arası' okumak gerektiğini hepimiz biliyoruz. Okumanız sırasında aynı ölçüde önemli bir şey yapmaya, 'satırlar arasına yazma'ya ikna etmek istiyorum sizi. Bunu yapmadığınız sürece, en verimli şekilde okumanız pek de mümkün değil.
Lafı döndürüp dolaştırmadan söyleyeyim, bir kitabı işaretlemek onu sakatlamak değil sevmektir.
Size ait olmayan bir kitabı işaretlememelisiniz. Kitabı ödünç aldığınız kütüphaneciler ya da arkadaşlarınız sizden onları temiz tutmanızı bekler, öyle de yapmalısınız. Eğer kitap işaretlemenin faydası konusunda haklı olduğuma karar verirseniz, onları satın almanız gerekecektir. Dünyanın en büyük kitaplarının çoğu bugün basılı olarak bir dolardan da ucuza temin edilebiliyor.
Bir kitaba sahip olmanın iki yolu vardır. Birincisi, aynı kıyafetler ve mobilyalar gibi, para ödeyerek kurulan mülkiyet hakkıdır. Ama bu satın alma eylemi sahip olmaya yalnızca bir giriştir. Tam sahiplik sadece kitabı kendinizin bir parçası haline getirdiğinizde ortaya çıkar ve bir kitabı kendinizin bir parçası yapmanın en iyi yolu da içine yazmaktan geçer. Şöyle bir örnek konuyu daha açık kılacaktır. Bir biftek aldınız ve onu kasabın buzdolabından kendi buzdolabınıza aktardınız. Ama bu bifteği tüketip kanınıza karıştırmadan kelimenin gerçek anlamıyla ona sahip olamazsınız. İddiam şudur ki, kitapların da size herhangi bir faydası olması için kanınıza karışması gerekir."
şuna bir bakın. david foster wallace Don DeLillo'nun players kitabını nasıl okumuş. yeni bir kitap yazmış sanki mevcut kitabın üzerine: örnek 1
fyodor mihailoviç dostoyevski'nin Tatsız Bir Olay kitabına Jack Kerouac'ın aldığı notlara bir bakın: örnek 2
vladimir nabokov franz kafka'nın dönüşüm'ünü not almanın ötesinde canlandırma yaparak hatta çeviri hatalarını düzelterek okumuş: örnek 3
gördüğünüz üzere mesele kitap altı çizmeyi epey aşmış durumda. kitabın kanınıza karışması için altını çizin, resim çizin, not alın ve hatta kitabı yeniden yazın sayfaları üzerine. elbette ödünç kitap olmaması koşuluyla. kendi adıma bu ekolün takipçisiyim. -
çizerim , yanına notlar alırım, arkadaşlarıma hediye ederim onlar da okusun diye. giden kitap geri gelmez zaten.bu yüzden bir kitaplığım yok . kitaplarım sağda solda dolapta çekmecede durur. arasıra açıp çizdiğim satırlara bakarım. ayraçta kullanmam. fişler ,gazetenin köşesi işimi görüyor nasılsa ya da kıvırırım kenarını (bu kısma çok fazla takılan var biliyorum) . kitap benim değil mi tadını çıkararak okurum . bu da benim serseri serbest stilim -
hiç yapmadığım, bazen aklıma gelse de kıyamadığım için yapamadığım eylemdir.
bu kıyamamak kitabın fiziki durumu ile ilgili değil, ileride kitabı yeniden okuduğumda altı çizili kısımlar fazlaca dikkatimi dağıtacağından ve benden başkası kitabı okuyacağı zaman hem onun dikkatini dağıtacak, hem de altı çizili yere dikkatini çekip yönlendirecek olmasından dolayı kitabın özgünlüğüne zarar vereceğini düşündüğümden ileri gelmektedir. -
basılı kitapları okurken yapmadığım ama kindle dan okuduğum zaman sık sık yaptığım eylem. şimdi efendim kalemdi çizmekti derken olmuyor ama alıyorsun eline kindle' ı bastırıp sürüklüyosun parmağını oldu bitti. hatta kitap bitiyor, diyosun ki lan ben nereleri çizdiydim tek tıkla bütün işaretlediğin cümleler, satırlar, kelimeler hepsi önünde. lan yemin ediyorum mükemmel icat bu elektronik mürekkepli aletler vallahi yapandan katkısı olandan allah razı olsun. -
benim için 'vahşet!'
ben kitabımın kapağını okuduğum zamanlar dışında açmaya kıyamıyorum oğlum, çizmek ne demek!? amanın vahşet! -
kitabı okuduğunuz dönemdeki bilgi birikiminiz, ilgi alanlarınız, değer yargılarınız v.s. hakkında ipucu verir. kitapta okura altını çizecek kadar önemli/değerli/dikkate değer gözükenler; kendisiyle, hayatıyla, deneyimleriyle, merak ettikleriyle ilgilidir. bu sebeple mesela lisede altını çizerek okuduğunuz bir kitabı ileriki yaşlarınızda tekrar okumak, değişiminizi gözler önüne sermesi bakımından eğlenceli olabilir. -
yapmayı denediğimde içimin elvermediği, rahat edemediğim eylem. ben bir türlü yapamıyorum o şekilde.
onun yerine kitaplarla ilgili bir not defterim var, o deftere not alıyorum. böylesi daha huzur verici. -
bir arastirma yapiliyorsa ya da paylasmaya deger aforizmalar oldugunu inaniyorsaniz okudunugunuz kitabin altini cizersiniz hatta not bile alirsiniz ama bunu gosteriye dokenleri gorunce kendi adima utandim. bir polisiye kitabi olay olay not alip "bu vuruldu", "bu oldu", "digeri sununla kardes" gibi notlar alip bunu twitterda paylasani gordum. derdiniz ne cok merak ediyorum yazarin radarina girip retweet pesinde kosmanizi anlarim da oturup hos vakit gecireceginiz kitap okuma durumunu niye iskenceye cevirirsin ki. "ben farkliyim" mesaji vermek ugruna daha kac gencimiz kendini rezil edecek meraklar icindeyim. polisiye kitapta en fazla alti cizilecek cumle bulursunuz olenlerin listesini cikarip postitlere yazmak ne kadar salakca birsey. bunun mantikli aciklamasi var mi acaba? kahve, sigara, kitap fotolari bile daha anlamli gelmeye basladi sunu gorunce. okuyorum imaji verme gereksinimi cagimizin vebasi oldu hic okumuyorum diyeni daha samimi buluyorum.