-
- okudum
- okuyorum
- okumak istiyorum
-
youreads puanı (1.00)
anarşistler, yerleşik değerleri sorgulamaya ve kabul görmüş gerçeklik ve dogmalara soru imi koymaya teşne olan radikalizmi örneklemektedir. sırasıyla yönelttikleri soruları yanıtlamanın birçok yolu vardır; marx’ın verdiği yanıtların bir önemi vardır. bu önemin ne olabileceğini anlamak amacıyla marx’ın, anarşist rakiplerine ve onlar hakkında söylediklerine bakmaya ve anarşistlerin çeşitli argümanlarını marx’ın nasıl karşıladığını incelemeye giriştim. çalışmamın dayandığı temel sorunların çözme kavuşturulmasında bu inceleme yetersiz kalsa da –zaten bu çalışma herhangi bir şekilde son noktayı koyma iddiası gütmemektedir- umulan odur ki, incelemem, erkenden rafa kaldırılmayı pek hak etmemiş bir anlaşmazlığı açığa çıkaracaktır. anlaşmazlık konuları olanca yakıcılığıyla orta yerde durmaktadır; bunların artık geçmişte kaldığını bildiren ardışık yazılar büyük ölçüde abartılmıştır. söz konusu meselelere değgin tartışmaları teşvik etmek, ki umudum budur, öyle olmayabilir”.
-
dünya tarihinde potansiyeli bu kadar yüksek ve karışık bir dönem daha yaşanır mı bilinmez ama 18. ve 19. yüzyıl düşünce açısından kesinlikle en önemli zamandı. sanayi devrimi, fransız devrimi ve alman ideolojisinin ortaya çıkardığı bu süreç, teorisyenlerin altın çağıydı. ortaya çıkan toplumsal hareketlere de yön veriyorlardı. bu sürecin en önemli iki kutbu da marx ve anarşistlerdi. teorilerini geliştirip üstüne bir de bu teorilerin savaşını veriyorlardı. düşünülence çok güzel ve erdemli bir savaş bu. marx'ın özellikle proudhon ile olan çekişmesi başı çeker. proudhon'un sefaletin felsefesi'ni yazdığı eleştirel kitaba, marx felsefenin sefaleti'ni yazarak eleştiri getirir. elbette ki en bilineni ve alenisi bu olduğu için bilinir. bu kitapta marx ve engels'in anarşistlerle olan kavgası çok iyi bir şekilde anlatılmış.