melih cevdet anday

Kimdir?

melih cevdet anday (13 mart 1915, istanbul – 28 kasım 2002, istanbul), şair, tiyatro oyunu, roman, deneme, makale yazarı. lise arkadaşları orhan veli ve oktay rifat'la birlikte ortaya çıkardıkları garip akımı ile türk şiirindeki yenilenmeyi başlatmıştır. kolları bağlı odysseus ile kendine özgü felsefi şiir akımını başlatmış, garip akımı`ndan ayrılmıştır. unesco'nun courrier dergisi, 1971 yılında onu cervantes, dante, tolstoy, unamuno, seferis ve kawabata düzeyinde bir edebiyat adamı olarak gördüğünü açıklamıştır. yaşamı istanbul'da doğan melih cevdet anday'ın çocukluğu kadıköy bahariye'de geçti. ortaokula kadar istanbul'da eğitim gördü. liseyi ise ankara'da, gazi lisesi'nde tamamladı. lisede okuduğu sırada, orhan veli ve oktay rifat ile tanıştı. liseyi bitirdikten sonra bir süre hukuk fakültesi'ne devam etti. daha sonra ankara üniversitesi dil ve tarih coğrafya fakültesi'ne kaydoldu. ancak devlet demiryolları'nda memur olarak çalıştığı için öğrenimine devam edemedi. çalıştığı kuruluş tarafından sosyoloji öğrenimi görmek için belçika'ya gönderildi. ukde isimli şiiri 1936'da varlık dergisi'nde yayımlandı. bunun ardından şiirleri ses, yaprak, yeditepe, papirüs, yeni ufuklar, yeni dergi, soyut, ataç, dönem, yön gibi dergilerde yayınlandı. orhan veli ve oktay rifat ile birlikte 1941 yılında garip isimli şiir kitabını çıkardı. hasan âli yücel'in tavsiyesi ile milli eğitim bakanlığı neşriyat müdürlüğü'ne memur olarak atandı. 1946 seçimleriyle birlikte bakanlığın el değiştirmesi sonrasında önce yeniden askere alındı, sonra konya'ya atandı. ancak bu atama daha sonra geri alındı. anday, bir süre sonra bu görevinden ayrılarak istanbul'a döndü. 1953-1954 yılları arasında akşam gazetesi'nin edebiyat ve sanat sayfasını hazırladı. fikirleri sebebiyle işten çıkarıldı. doğan kardeş yayınları'na geçti ve çeviriler yaptı. buradaki görevinden de aynı sebeple ayrılmak zorunda kaldı. 1958'den itibaren tercüman, büyük gazete, yeni tanin ve ikdam'da kendi adıyla ve çeşitli takma adlarla denemeler ve makaleler yazdı, tefrika romanlar yayınladı. 1960'ta nadir nadi'nin desteğiyle cumhuriyet'te köşe yazıları yazmaya başladı. bu gazetedeki yazılarını 1997'ye kadar sürdürdü. 1956'da yayınladığı yanyana isimli şiir kitabı, 142. maddeye aykırı olduğu gerekçesiyle 1964'te yasaklandı. anday gerek şiir kitaplarıyla, gerekse daha sonraları yöneldiği roman ve tiyatro alanlarındaki yapıtlarıyla birçok ödül aldı. anday, istanbul belediye konservatuarı tiyatro bölümü'nde diksiyon, özel bir tiyatro okulunda mitoloji dersleri verdi. 1964-1969 yılları arasında trt'de yönetim kurulu üyeliği, 1979-1980 yıllarında da paris'te eğitim müşavirliği görevlerinde bulundu. solunum ve böbrek yetmezliği tanısıyla marmara üniversitesi koşuyolu hastanesi'ne kaldırılan melih cevdet anday, 28 kasım 2002'de 87 yaşındayken vefat etti. büyükada mezarlığında toprağa verildi. takma adları anday, eserlerinde kendi adı haricinde şu takma adları da kullanmıştır: yaşar tellidede, niyaz niyazoğlu, a. mecdi velet, m. c. a., h. mecdi velet, yaşar tellidere, gani girgin, zater, yaşar tellioğlu.