mephistopheles



  1. mephisto goethe’nin faust adlı eserindeki şeytanı simgeleyen ya da temsil eden teatral karakterdir. kitapta faust’tan daha baskın olmasıyla dikkat çeker.özellikle dinlerdeki dayatılan şeytan kavramının belirgin özellikleri görülmez.mesela mephisto tanrıya baş kaldırıp, onun gücünü sorgulamak yerine insanoğlunun acizliği üzerine yoğunlaşır. onunla dalga geçerek eğlenir, şapşallıklarını her defasında kanıtlar.insanınların basitlikten öteye gidemediğini söyleyerek onlara acır.

    mephisto faust’ un defni sırasında içindeki gizli sevgiyi şu sözlerle dile getiriyor(tutku yayınevinin bastığı kitapta geçiyor):

    ‘’başım, göğsüm ve her yeri yanıyor. meğer bu şeytandan da üstün bir unsurmuş! cehennem ateşinden daha berbatmış. demek ki, mutsuz aşıklar, siz onun için büyük bir korkuyla inliyor ve hakaret gördüğünüz halde boyunlarınızı bükerek sevginizi arıyorsunuz.

    artık bana da birşeyler oluyor! acaba başımı o tarafa çevirten şey nedir? ben onunla and içtiğimiz bir sabah vaktinde değil miyim? bu bakış bana eskiden o kadar düşmanca ve sert geliyordu ki… acaba içimi yabancı bir varlık mı kapladı? şu pek güzel yavruları zevkle seyrediyorum. onları lanetlemekten beni alıkoyan şey nedir? eğer ben de aklımı oynatırsam, bundan sonra kim kime deli diyebilir? ama eskiden nefret ettiğim bu yaramazlar, bana da pek sevimli görünüyor.

    ey güzel çocuklar, bana lusifer in soyundan olduğunuzu söyleyin! ne kadar güzelsiniz. içimden sizi öpmek geliyor. galiba tam vaktinde geliyorsunuz. sizi gördüğüm için içimde büyük bir huzur var.her bakışımda sizi daha güzel buluyorum. ne olur biraz yaklaşın!’’
  2. mephistopheles (ya da mephisto, mephistophilus, mephist, mephistophilis, mephostophiles, mephostophiel, mephisophilus), rönesans dönemi avrupa yazınında hristiyan mitolojisinin lider-şeytanlarından biri olarak belirir. önceleri de kullanılmakla beraber rönesansta yaygın olarak kullanılmış ve geliştirilmiştir. bir hıristiyan miti olmasına rağmen incil'de adına rastlanmamaktadır.

    kelimenin menşei goethe'nin "faust" adlı oyunu ile özdeşleşmiştir. klaus mann'ın 1936 yılında yayınlanan mephisto isimli bir romanı vardır. ayrıca diablo ii adlı oyuna da uyarlanarak şeytan'ın kıdemli askeri olarak geçmektedir.

    (bkz: mephisto - istvan szabo)
    (bkz: faust - johann wolfgang von goethe)
  3. goethenin faust adlı romanında, tanrıyla pazarlığa tutuşan, sonucunda faust gibi kendi halinde yaşayan bir doktoru büyü, sihir, para, akıl gibi türlü senaryo ve dolaplarla yoldan çıkarmaya çalışan nihayetinde bunu aşk illeti ile başaran. zavallı bir garip şeytandır. mephisto garibanı aslında faust kadar kötü değildir sadece faustun iç dünyasına inebilmiş ve onun fantazilerini ön plana çıkarmış her dediğini yerine getirmiş bir gariban, ezik, kaka damgasını yemiş mağdurdur. hem faust onu aldatmış her oyununa alet etmiş hem de tanrı bu yüzden faustu ödüllendirmiş mephistoyu cezalandırmıştır. yazıktır.
    (bkz: faust - johann wolfgang von goethe)