1. mk ultra projesi bilinç altını kullanma ile ilgili olan, cia'nın bilimsel istihbarat bölümünde yürütülen zihin kontrolü deneyleridir. denekler abd ve kanada vatandaşları olmak üzere cia çalışanlarından, askerlerden, fahişelerden, ruh hastalarından, ve sıradan vatandaşlardan oluşuyordu. bizzat deneyde yer almış bir yetkilinin ifadesi; "deneylerde, bize karşı koyamayacak herkesi kullandık."

    projenin amacı deneklere bilgileri dahilinde olmadan başta lsd olmak üzere bazı uyuşturucu maddeler verilip tepkileri incelemekti. temel olarak lsd üzerine kurulan bu deneyde, lsd’nin yanında halüsinojenler, hipnoz, beyin yıkama ve ağır işkence seansları da denekler üzerinde uygulanmıştır. denekler sandalyelere bağlanmış, zorla kimyasallar yutturulmuş ve bu kimyasallara verdikleri tepkiler ölçülmek istenmiştir. daha sonra ise bireysel ve toplumsal zihin kontrolü, kimyasal maddeler yardımıyla insanlar üzerinde hipnotize, duygusal yoksunluk gibi yöntemlerle istediğini yaptırmak, kişinin sahip olduğu gizli bilgilere ulaşmak, düşüncelerini etki altına almak amaçlanmıştır.

    1950'lerin başında ünlü cia ajanı allen dulles tarafından başlatılan çalışmaların 1967 yılında tamamen yürürlükten kaldırıldığı söylense de proje 1970'lere kadar gizli tutulmuştur. 1973'te new york times gazetesinin cia ve savunma bakanlığınca yürütülen deneyleri yazmasıyla toplumda büyük yankı uyandıran proje özellikle meşruluğu konusunda tartışmalara yol açtı. 1975 yılında abd kongresi'nin kilise komitesi ve geral ford komisyonu tarafından cia'nın aktivitelerini incelemek ve kamunun dikkatine sunmak amacıyla soruşturma açılmıştır. soruşturma, cia müdürü richard helms'in 1973'te bütün mk ultra raporlarının yok edilmesini emretmesi nedeniyle engellenmiş olduğundan kilise komitesi ve rockefeller komisyonu'nun soruşturmaları görgü tanıklarının yeminli ifadelerine dayalıydı. richard helms'in yok etme emrinden çok az bir belge sağ kurtuldu. fakat o dönem toplum tarafından suçlamalara maruz kalan cia başkanı suçlamaların bir kısmını kabul etti ve halktan özür diledi. mağdurlara ve ailelerine binlerce dolarlık tazminat ödendi.