nano cozunurluklerde yapilan indentasyon. (adindan ben de anlamistim muzaffer)

indentation teknigi 1800'lerin sonunda matematiksel bir platforma oturtulmus, ilgilenilen malzemenin sertlik, modulus ve fiziksel deformasyonlara direncini olcmek icin kullanilan bir tekniktir. ilk tanimlari iki "deformable body" icin hertz tarafindan yapilmis olup basta iki elastik yuzeyin birbirlerini deformasyona ugratmasiyla yuzey ve ic duzlemlerinde olusacak basinc ve strain degerlerinin hesaplanmasiyla ilgilenir. malzeme sertligi ( hardness) basta, diger malzemelere kiyasla olculuyordu; bunu fizik-bazli tanimlara nasil oturturuz derseniz isin basinda karsilasacaginiz isimler hertz ve boussinesq olacaktir.

bir sekilde contact mechanics ya da hatta malzeme bilgisi dersi almissaniz bilirsiniz; hani elmasin sertligine 10 dersek quartz mineraline 7 deriz gibi tanimlar vardir ya; hah, burada elmasin young's modulusu 1141 gpa, quartz'inki de 70 gpa olur cikiyor, bakin, 10 ve 7 gibi arpa bugday hesabindan matematik temelleri insa olmus oldu gibi dusunun.

nanoindentation ise tamamen teknolojik gelismelerin isiginda ilerlemis bir mevzu. tanim itibariyle nanoindentation, igne benzeri, oldukca sert, kucucuk bir "iz-acar"i ( boyle bir sey mesela) test etmek istedigimiz malzemenin icine itip, yarattigi deformasyon, girdigi maksimum derinlik, ve geri kaldirildiginda biraktigi izin bilgisine bakarak oncelikle malzeme "sertlik' parametresi bulunur; buradan da genel olarak elastik modulus ve hardness denen, sirasiyla, deformasyon sirasinda gosterilen basinc dagilimi ve malzemenin geometrisiyle alakalandirilabilecek malzeme ozellikleri bulunur (it is goddamn hard to translate from english, mr. muzaffer).

pekala, ne yapacagim ben bu bilgiyi?

"nanoindentation olmasa" soyle olurdu falan demeyecegim; ama kolay ve nispeten ucuz bir yontemle, ucaklarin yapildigi hafif ve saglam malzemelerden tutun da, kucuk makine parcalarina kadar hemen her makine-malzeme muhendislik alaninda siklikla belirtilen malzeme ozellikleri belirlenir. tabi cok bilmis yurdum muhendisleri, elmasin ya da aluminyumun elastic modulusunu ezbere bilirler; ama bazilari bunlari nasil hesaplayacagini bilir (ben saksi degilim).

minyatur skaladan gercek skalaya materyal ozellikleri tahmin etmekte altin kiymetinde data saglayan nanoindentation, aslen duz mantik olan bir uygulamanin nano-scale'deki artistik uygulamasidir; zira sac telinin 100'de biri kadar bir deformasyonla koca malzemenin sertligini, ona zarar vermeden bulmak mumkun oluyor.

peki pahali mi?

14 teste (yani igneyi 14 kere sok-cikara) yaklasik 500 dolar para harcamistik; ama testi yapan ekibimizde oldugu icin ustune labor cost ekli hali dusunulebilir (turkceye cevirince canim cok sikiliyor).

neden anlattim?

neden anlatmayayim? ogrenmeye gelmediniz mi?