enerji ve moment sonsuza kadar korunabilir mi?

newton'un beşiği insan algıları ile dalga geçercesine aklımızdan ve bilimden şüphe duymamızı sağlayan bir deney aslında...
newton'un beşiği


bir düzeneğe bağlı çelik bir bilyeyi yukarı doğru çekip bırakırsak diğer bilyeler çarparak durur ve enerji son bilyeye kadar kusursuz bir şekilde iletilir. enerjiyi alan son bilye ise ilk hareketi tekrarlayarak bir döngü oluşturur.

aynı deneyi insanlar üzerinde denediğimizde ilk çarpışma neticesinde kırılan kemik sesleri ve tüm enerjinin büyük bir kısmının sadece ilk insana etki etmesi gözlemlenir.

algımız ile oynayan bu fizik kuralı aslında çelik bilyelerin şok dalgasını ortalama 4699 m/s ile aktarmasından kaynaklanıyor. yaşadığımız dünya'da verimlilik bu kadar kusursuz değil. her çarpmada çıkan sesin, ve sürtünme kuvvetinin eninde sonunda beşiği durdurması kaçınılmaz.