1. çamurlu suda yetişen, kökleri ile toprağa tutunup yüzünü güneşe dönen, yapraklarının kendini temizleme özelliği olan, güzel kokulu, kırktan fazla çeşidi bulunan bir güzel bitki. aynı zamanda lotus çiçeği olarak da bilinir.

    görünümünün güzelliği ve hoş kokusu ile yetiştiği yerin durgun çamurlu su olduğu düşünüldüğünde tam bir zıtlık söz konusudur. su altında o çamurun içinde kalmayı değil, suyun üzerine, havaya ve güneşe doğru yönelişi varır. suyun yüzüne çıkar, bir dönem çiçek açar, tüm güzelliği ile yaşar ve tohumunu tekrar suya bırakarak hayata veda eder. hiç bitmeyen bir devir daim vardır yaşamında.

    bu durum bir çok mite konu olmuş ve insanlar kendileri ile bağ kurmuşlardır bu anlamda. insanların ulaşmaya çalıştığı kendi içindeki yolculuğa eş tutulmuştur.

    nilüferin güneşe ulaşma çabasını, ruhsal aydınlanmaya ulaşma olarak görülmüş, huzur, dinginlik sembolü olarak da bir çok sanatçıya esin kaynağı olmuştur.

    hinduizim'de; kutsal kabul edilen nilüfer çiçeği, sonsuzluk ve maneviyatı temsil eder.

    budizm'de ise; ruhsal uyanışı sembolize etmektedir.

    mısır kültüründe ise; yeniden doğuşu ve spritüel^:yani ruhanilik,yaratıcı kaynakla olan teke tek içsel ilişki.^ güneşi temsil eder.
  2. doğada göllerde ve tatlı su birikintilerinde yabanî olarak yetişen, park ve bahçe havuzlarında süs bitkisi olarak yetiştirilen, sarmal olarak dizilmiş parlak renkli taç yapraklarıyla alımlı, rana su bitkileridir.

    yaz mevsiminin ortalarına doğru açan iri çiçeklerinden dolayı "su gülü" olarak da adlandırılan nilüferlerin birçok türü vardır. en yaygın türlerinden biri beyaz nilüfer (nymphaea alba) diğeri ise sarı nilüfer (nuphar luteum) dir. nilüfergiller familyasında yer alan bir başka su bitkisi, dev yapraklara sahip olan, ortası mor ve kenarlara doğru gittikçe beyazlaşan çiçekler açan amazon nilüferi (victoria amazonica) dir. nilüferler ile yakın akraba olan bir grup su bitkisi de (bkz: lotus) adıyla anılırlar.

    nilüferler dünyanın ılıman ve tropik iklim kuşaklarında yetişir. tropik kökenli olanların ekseriyeti pembe, mavi, mor, kırmızı ya da sarı gibi alımlı ve canlı renkli, genellikle de hoş kokuludur. iklimin elverişli olduğu yerlerde yaygın biçimde süs bitkisi olarak yetiştirilen nilüferlerin birçok melez cinsi de geliştirilmiştir.