teorik kısmını geçersek, normal dağılım denmesinin en önemli nedeni doğadaki olaylara olan uyumudur. sürekli ve kesikli şans değişkenlerinin dağılımıdır. çan'a benzediği için çan eğrisi de denir. tepe noktada ortalama mod medyan birbirine eşitlenir. (sağa sola basık eğrileri yine konu dışı bırakıyorum) biribirinden farklı sonsuz sayıda normal dağılış oluşabilir. bu standart sapmanın oralamadan uzaklığına bağlı. fakat şöyle bir gerçeklik var ki ne kadar dağılım varsa eninde sonunda normal dağılma ulaşmak ister. arzusu budur dağılımların, örneklem büyüdükçe normal dağılıma yaklaşırlar.

gel de hayatın eğrisi deme. kişinin anlık iniş çıkışları, saatlik iniş çıkışları, günlük aylık yıllık iniş çıkışlarını dağılım haline getirsek 32-33 yaşında normal dağılıma ulaşabiliriz. bu iniş çıkışların sıklığı ortalaması modu medyanı biribirine eşit olmak ister.

kendimizi bir denizin ortasında düşünelim, ucu bucağı görünmeyen bir deniz. kimisi çırpınır kulaç atar o yana bu yana gider yorulur. kimisi yatar sırt üstü bırakır dalgaya kendini dalga geldikçe yükselir alçalır. kulaklıklarında duyduğu ancak huzur olabilir. işte bu arkadaşın haleti ruhiyesi normal dağılıma uygundur.

örneğin youser'ların karma puanlarını listeleyip bir dağılım oluşturmak istesek hemen normal dağılım çıkar. çünkü her topluluk ortalama etrafında dağılır. yazdıkları hiç sevilmeyenler olur(dağılımın sol tarafındaki azınlık), çok sevilenler olur(dağılımın sağ tarafındaki azınlık), ama en çok da normaller olur, ortadaki kalabalık.

bana kalırsa bu dağılım evrenin işleyiş dağılımıdır. her şey, bütün şans faktörleri, ortalamaya yakınsar. hatta evrimin de bir kanadı birikimli evrim diye bir şeyler ortaya atıyor. zannedersem onun da açıklaması üstüste binen normal dağılımlardır. topluluklar belli bir peryot da en iyileri değil de ortalamaları aktarır. en zayıflar ve en iyiler elenir. akabinde geriye kalanlar normal dağılımı bir üst basamaktan başlatır, yine sol tarafta ezikler, sağ tarafta ortalamaya göre iyiler elenir yine ortalama çoğunluk bir sonraki devrim basamağına geçerler. evrim hep daha iyiye gitse de, arada evrimin bir üst basamağına ortalamadan daha iyi kapasitede geçmek isteyenleri elenmiş olur. ama nihayet belki milyon yıl sonra geride bırakılan üst insan ortalama düzeyde yakalanmış olur. bu sadece zamansal bir gecikme olacaktır. nihayetin normal dağılım canlıların hayatta kalabilme yetisini artırarak ve koruyarak üst basamaklara yavaş yavaş yol alır. kendini sırtüstü dalgalara bırakan ehli keyf gibi.

normal dağılım, çan eğrisi deyip geçmeyelim.