nutuk - mustafa kemal atatürk

    • okudum
    • okuyorum
    • okumak istiyorum
  • youreads puanı (9.10)
Yazar mustafa kemal atatürk
nutuk - mustafa kemal atatürk
-benim kararım-(...)efendiler, bu kararların hiç birinde doğruluk görmedim; çünkü, bu kararların dayandığı bütün deliller ve mantıklar çürüktü, temelsizdi. gerçekte, için de bulunduğumuz tarihte, osmanlı devleti'nin temelleri çökmüş, ömrü tamam olmuştu. osmanlı memleketleri tamamıyla parçalanmıştı. ortada bir avuç türk'ün barındığı bir ata yurdu kalmıştı. son sorun, bunun da paylaşılmasının sağlanmasına uğraşılmasıydı. osmanlı devleti, onun bağımsızlığı, pâdişah, halife, hükümet; bunlar, hiç bir anlamı kalmamış bir takım sözlerdi. neyin ve kimin korunması için, kimden ve ne yardım isteniyordu? o hâlde, ciddî ve gerçek karar neolabilirdi?efendiler, bu durum karşısında bir tek karar vardı. o da millî egemenliğe dayanan, kayıtsız şartsız bağımsız, yeni bir türk devleti kurmak! işte, da ha istanbul'dan çıkmadan önce düşündüğümüz ve samsun'da anadolu topraklarına ayak basar basmaz uygulamaya başladığımız karar, bu olmuştur.(tanıtım bülteninden) (kitap bilgileri idefix'den alınmıştır.)


  1. nutuk gibi bir kitap yazabilen liderden, kitap özeti okuyan tiplere... hey gidi cumhuriyet hey...
  2. içeriğine yönelik bir yorum yapmadan önce nutuk hakkında herkesin kabul etmesi gereken bir konu varsa o da milli mücadele üzerinde konuşacak hiç kimsenin göz ardı edemeyeceği kıymetli bir kaynak olduğu gerçeğidir. yazılan pek çok hatıratın aksine nutuk bir çok arşiv belgesiyle desteklenerek yazılmıştır. bu kadar arşiv belgesiyle desteklenmeseydi bile üzerinde yaşadığımız toprakları bize bırakan, cumhuriyetimizin kurucusu, milli mücadelemizin başkomutanının gözünden yazılan böylesine kıymetli bir eseri yok saymak mümkün değildir.

    atatürk'ün dilinden nutuk'un yazılış amaçları:

    1-"senelerden beri devam eden ef'al ve icraatımızın millete hesabını vermek"

    2-"inkılabımızın anlaşılmasında tarihe medar-ı suhulet olma"

    3-"millet için, gelecek nesiller için dikkat ve teyakkuzu davet edebilecek bazı noktaları tebarüz ettirmek" tir. (bkz: dia, nutuk maddesi, cezmi eraslan)

    atatürk'ün kendince yazış amaçlarını bir kenara koyup günümüzden nutuk'a objektif bir bir gözle baktığımız zaman şu yorumu yapmak yanlış olmaz sanıyorum;

    nutuk atamızın yukarıda belirttiği birinci yazılış amaç doğrultusunda incelenecek olursa, bir bakıma onun ortaya koyduğu eseri savunma metnidir. ne başlama tarihi ne de bitiriliş tarihi birer tesadüfün ürünü değildir. 19 mayıs 1919'dan başlayarak milli mücadele'de kendi rolünü anlatırken kazım paşa ve rauf bey gibi diğer önemli şahsiyetlerin rolünü mümkün oldukça kısa tutmuştur. bunu yaparken elbette beraber yola çıktığı insanların ona muhalefete geçişinin ve 1926 yılında atlattığı suikast girişiminin tesirinde kaldığı muhakkaktır. bu yüzden nutuk'u değerlendirirken her şeyden önce bahsedilen olayların tarihsel arka planını bilmek çok önemlidir. eserin hitap gücünün tesirine kapılıp olaylar ve kişiler hakkında kesin yorumlar yapmadan önce, olaylara konu olan şahısların hatıralarına veya şahitlik edenlerin hatıralarına da başvurmak gerekir.
  3. Mustafa Kemal Atatürk'ün ülke idare şeklini, ideallerini ve liderlik yeteneğini gözler önüne seren; içeriği fazlaca belgelere dayansa da bunların Mustafa Kemal'ce yorumlanma şeklinin okuyucuda hayret ve örnek alma hisleri yarattığı eser. Kanımca içeriğinden daha önemli özelliği doğma karşıtı düşünce ve uygulama metodolojisi olmasıdır. Bu yönüyle evrensel bir eserdir ve zamanının ötesindedir. Anlayarak okuyanlara ufuk açmaya devam etmektedir.
    Altını çize çize, yanına notlar alarak okumak çok daha verimli olsa da, okumaya üşenenler veya ön okuma olarak fikir sahibi olmak isteyenler şuradan dinleyebilirler.
  4. hıfzı veldet velidedeoğlu'nun günümüz türkçesi ile yazdığı nutuk bulunabilirse okunmasını tavsiye ederim.
  5. kutsal mıdır bilmem ama kılavuz olduğu kesin...