• okudum
    • okuyorum
    • okumak istiyorum
  • youreads puanı (8.53)
oblomov - ivan aleksandroviç gonçarov
ivan aleksandroviç gonçarov, oblomov'u otuz iki-otuz üç yaşlarında, orta boylu, hoş görünümlü, koyu gri gözlü, ama yüz hatlarında herhangi bir fikir, herhangi bir yoğunluk görünmeyen, odacığında oturan silik bir kahraman olarak yarattığında, aslında roman tarihinin en ünlü kişilerinden birine can veriyordu. hayatın hep dışında ve uzağında kalan oblomov okurların gözünden asla kaçmayacak, gitgide insana dair belli bir durumu tanımlamanın adı olacak, hatta lenin, bolşevik devriminden sonra "hâlâ içimizde yaşayan" oblomov'lardan yakınacaktı...everest yayınları, oblomov'u rusçadan çevirisiyle eksiksiz olarak yayımlıyor. (kitap bilgileri idefix'den alınmıştır.)


  1. oblomov ve ştolts karakterleriyle kapsamlı bir doğu-batı vurgusu yapılan bir kitaptır. özellikle oblomovka köyünü anlatırken köylülerin dinine bağlılıkları, sadece gerektiği kadar çalışmaları ve mütevazılıkları, her fırsatta tembellik yapmaya çalışmaları ile doğu toplumun yansıtmaya çalışır.

    gençliğinde ştolts'un ittirmeleriyle hareketlenmiş oblomov bir süre memurluk yaptıktan sonra geleneksel oblomovka hayatı, yani miskin ve tembel hayatına geri dönmüştür. oblomovun tam karşısında duran bir karakter çizen ştolts ise başarılı, zeki ve hayatında amaçları gerçekleştirmek için sürekli koşturan bir tiptir. oblomov herhangi bir konuda ne istediğini bilmezken, ştolts her konuda ne yapması gerektiğini bilir, oblomov sorunlar karşısında oyalayıcıyken, ştolts sorun çözücüdür, oblomov bildiği şeyler olsa bile yeteneklerini tümüyle reddeder, ştols ise neler yapabileceğinin farkındadır. eser aslında rusyada esen batılılaşma, modernlik rüzgarları sonrasında oluşmuş arada kalmış ve ne olacağına karar verememiş nesilin sıkıntılarını oblomov üzerinden vurgular. bu haliyle gelişmiş gördüğü avrupa ülkelerine sürekli eserde vurgu yaparak, rusya'ya bir örnek göstermeye çalışır yazar. yine de aslında bir eleştiri olması için tasarlanmış karakter oblomov, her ne kadar çok miskin, ne yapacağını bilemeyen bir karakter olarak gösterilmesine rağmen bir o kadar da cana yakındır. sürekli güzel hayaller kurması, yer yer yaptığı ateşli konuşmaları, içten ve çok iyi kalpli bir karakter olması oblomov'u her zaman kurgu içerisinde kıymetli etmiştir. ştolts ise aksine daha ben merkezli bir iyiliğe sahiptir. bu özellikleriyle geleneksel rusya halkının daha içten olduğunu, sürekli çabalayan kapitalist batı toplumundan sıyrılan yönlerini de göstermiştir yazar.
  2. rus klasiklerine başladığımda onedio tarzı "okumanız gereken top 10 rus klasikleri" şeklinde bloglardan yararlanmıştım.
    o bloglar suç ve ceza, anna karanina başta olmak üzere oblomov'a da yer veriyordu. oblomov'u da bir pazar yağmurunda okuyup bitirmiş ve derin bir huzura ermiş biri olarak diyebilirim ki; oblomov rus klasiklerine giriş kitabı olarak en uygun tarz; nedenleri;

    -karakter sayısının az olması sizi kitaptan koparmıyor, savaş ve barış'ı henüz okumadım ama söylenenler doğrusu ise 200'e yakın karakter sayısı ile ne kadar kitaba hakim olunur bilemiyorum. oblomov da böyle bir sorun yok, arada mola verseniz de kaldığınız yerden devam edersiniz.

    -1800-1900 rusya imparatorluk dönemleri ile osmanlı dönemi ile benzer imparatorluk yapılarından geliyor olmamız din, dil, ırk farklılıklarına rağmen o kadar da uzak aile yapıları taşımıyoruz. doğu eksenindeki coğrafya etkisi bizi ruslara yakınlaştırıyor. karadeniz etkisi soğuk hava kuşağı erzurum ve karslılar için ruslar benzer kaderi taşıyor.

    -oblomov karakteri insanları feth eden bir karakter. karakter gerçekleştikçe aura yaratması kolaylaşır. ne demek istediğimi bir kaç karakter örneği ile verelim; züğürt ağa karakteri şener şen ile bütünleşmiş bir gerçektir, inek şaban artık hafızalara kazınmıştır, selim ışık tutunamayanlar demektir. kitap yada film karakteri kişiyi etkisine aldıkça o kitap yada film insanlar tarafından beğenilir, klasikleşir ve gelecek kuşaklara aktarılır. her ne kadar film kalitesi bel altı esprileri yerde olsa da recep ivedik karakteri de gerçektir. bu kitabı okurken de alacağınız haz selim ışık'tan, züğürt ağa'dan alacağınız hazza benzer zira oblomov bir o kadar gerçektir.

    -olomov'un en önemli özeliği tembelliği ve batı'nın doğuyu oblomovluk ile eleştirmesi gözönüne alınırsa kitabı okuyan arkadaşlar hırkalarını giyerek evlerinde hep oblomov yakınlığı kurmuşlar, benim durum farklı seyretti ben oblomov'dan ziyade kendimi stoltz'a yakın buldum. alman, prensipli, sorun çözen kişiliği ile stoltz kitabın hitiydi.

    -coğrafya etkisi demiştik; kitabı okurken gözümün önüne sürekli bir pastoral mi demeliyim, bahar coşkusunda havadar uçsuz bucaksız çiftlik görüntüleri nefes almamı kolaylaştırdı. bu durum kitaptan alınan hazza yansımış olabilir.

    -oblomov için tembel kelimesi tam anlamıyla uygun bir sıfat olarak görmedim. bana göre oblomov tembel değil halsizdi. arasında ince bir nüans farkı var.

    -olga karakterine değinelim; gançarov'un neden büyük bir yazar olduğu olga karakterinde saklıydı.

    -iletişim yayınları ergin altay çevirisi çok çok iyi. başka oblomov var mı bilmiyorum. rus klasikleri için iletişim ve iş bankası yayınlarından başka seçenek düşünmeyin.
  3. aylak adam ile arasında zerre ilgi bulamadığım roman. acaba özensiz mi okudum bu kitabı? oblomov uyuşuktur, iyi niyetlidir ama yazarın oblomov üzerinden eleştirdiği şey sirkelenmeyi bir türlü beceremeyen rusya halkıdır. oblomov'da doğu insanının kafası ve iyi niyeti vardır. fakat o kafa terakkiye engeldir. aylak adam ise bu dünyadan değildir. derdi bu dünya değildir. terakki de gerileme de umurunda değildir aylak adamın. tutunamaz çünkü. herkesin tutunacak bir şeyler bulduğu bu dünyada aylak adam misafir gibi dolaşır. oblomov tembellik hastalığına yakalanmıştır ama aylak adam hiçliğe saplanmıştır.
  4. en sonunda bitirdim. tam bir oblomov gibi aylarca süren, gıdım gıdım okuma serüvenim sonuna bitti.

    sadece" oblomov tembel" , "stolz çalışkan" demek için harcanan 100 sayfaya yakın bir bölüm var. bu bölümler ne kadar gereksiz uzun bölümler olsa da okurken sıkmıyorlar. bunun sebebi de neden ve nasıl sorularına çok geniş bir şekilde cevap bulmanız. karakterlerin özgünlüğü ise hikayeye ayrı bir zevk katıyor.

    dorlion yayınlarınlarının nejla bilgiç çevirisini okudum. özellikle sonlara doğru birkaç tane ağır typo yanlışları vardı. bence önemsiz ama bunlara önem veren varsa diye ekliyorum.
  5. kendimle ozdeslestirdigim karaktere sahip goncarov eseri. oblomov sakin, nazik, biraz da tembeldir. oysa stoltz tam tersi. stoltz istedigini elde eder stoltz caliskandir. ornek kisidir. sevemedim ornek kisileri.
  6. dönemin doğu-batı zihniyetine ışık tutan, batılılaşma yoluna girmiş çarlık rusyasının, moderniteden nasibini alırken bu değişimi oblomov üzerinden kişilik analizi yaparak okumak isteyen, aşkı, geleneği, yeniliği, tembelliğin yanında hareketi temsil eden zıt karakterler üzerinden bir bütün oluşturan, oblomovla vücud bulan eski çarlık rusyasını, stoltzla vücud bulan yeni rusyayla eleştiren ivan gonçarov'un etkileyici romanıdır.

    bu kitapla alakalı kimle konuşsam dediği şey çok yavaş okudum oldu.heralde ister istemez insan oblomovlaşıyor bu kitabı okurken.kitapta hoşuma giden karakterler arasında oblomovun hizmetçisi zahar da var.hal, tavır ve hareketleri insanı güldürür.en az oblomov kadar umursamaz, keyfine düşkün ama bi o kadar da efendisine bağlı, efendisini ne kadar kendini azarlasa da ona kol kanat geren, ne olursa olsun ne kadar kızarsa kızsın oblomovu bırakmayan bi dosttur, arkadaştır ama hizmetçidir ve hizmetçi olduğunu da hiç unutmaz. belki de doğu da devrimlerin, ihtilallerin yavaş veya geç olması, aristokrasinin etkili anlamda eleştirisinin yapılamamasın sebebi de alt-sınıf insanların kendilerine biçilmiş olan rolleri efendilerine gerek kalmadan, kendi içlerinden gelerek, o kimliklerle özdeşleşerek, özümseyerek oynamalarıdır.ve biz bu tipleri romanda bol bol görürüz, efendileriyle olan tatlı-sert ilişkilerine tanık oluruz.
  7. hepimiz biraz oblomov'uz diye düşündürten rus klasiği...

    dostoyevski, tolstoy karakterlerinden farklı olarak oblomov, rusya'ın doğuya bakan tembel ve zengin adam boş adamdır yüzünü net bir şekilde yansıtmaktadır...

    bir de o hırka gibi bir şey bende de var, hatta biraz tembel de sayılırım; galiba benim de içimde bir oblomov var...
  8. dev analizler yapabilecek kadar iyi bilmediğim roman. rus dünyasındaki oblomov gibi yavaş karakterleri çok severim, sayfalarca iç çatışmasını okursunuz.

    beni en çok etkileyen şey ise, gonçarov'un oblomov gibi dev depresif ve mutsuz bir karakteri anlattığı bu kitapta kullandığı üslup. sanki her şey yolundaymış, hiçbir sorun yokmuş, her şey olması gerektiymiş gibi bir his uyandırıyor sizde, böyle şaşırmıyorsunuz, ruh halinizi yönlendiriyor ve kurguyla çelişki yaratıyor. benim için "dilde ustalık budur" dediğim eserlerden.

    bir diğeri için (bkz: lolita)
  9. bir yazar düşünün ki size sayfalar boyunca yatan bir adamı keyifle okutabilsin.
    okurken ilk dikkatimi çeken şey aslında toplum olarak rus halkına ne kadar çok benzediğimiz oldu.
    önceden yazılanları tekrarlamak istemesem de doğu- batı insanının ve bakış açısının farkını çok net ortaya koyduğunu söylemem lazım.

    !---- spoiler ----!

    kitabın sonunda ştoltz gibi mutsuz olmuş değilim. sonuçta bir bakıma istediği şekilde yaşadı oblomov. ya da ben karakteri çok sevdiğimden hayatını boşa gitmiş olarak görmek istemiyorum

    !---- spoiler ----!
  10. aylardır taşınmam gerekiyor, etrafa haberler gönderiyorum, sürekli ev bakıyorum ve geçen zaman neredeyse bir yıl. oblomov'u şuan okuduğumdan daha iyi anlıyorum. mesela yurtdışına gitmem gerekiyor çokça tavsiye de alıyorum uzun süreler geçiyor hala pasaport bile çıkarmadım. olduğun yerde kalmak. hayal kurup, kafanda hesaplar yapmak ve zamanın nasıl geçtiğini anlamamak. öylece durduğun yerde ölmek. oblomovluk.

    keşke tam olarak oblomovluğu da yaşabilsek. mesela köle gibi çalışmak zorunda olmasam. en son 25 saat çalışıp projeyi teslim etmem gerekmemiş olsa. çarşamba öğlen üçte gidip perşembe akşam beşte ajanstan çıkmış olmasam. ve başkalarını zengin etmek için bu kadar çalışıp kendim için oblomov olmasam.

    iyi ki bu kitabı okumuşum. hatırlıyorum bitmek üzereyken son sayfaları az az okudum bitsin istemedim. bu kadar rahat ve halinden memnun bir karakteri okumak, elimde, zihnimde onları yaşamak, bana o dönem uyuşturucu gibi bağımlılık yapmıştı. koltuktan kalkmak istemedim, işe gitmek istemedim, sevişmek bile istemedim, öylece oturup ölmek istedim. aklıma geldikçe, mesela benim bir tarla sahibi olmadığım aklıma geldikçe, aslında oblomov bile olamayacağımı fark ettikçe anca o oblomovka'da bir işçi olabileceğimi fark ettikçe bu hayattan bir kez daha nefret ettim. bana çok garip duygular yaşattı bu kitap. adrenalin dolu bir hayat istediğimi sanıyorum ama oblomovluktan ölen bir köle olacağımın farkına varmamı sağladı.