• okudum
    • okuyorum
    • okumak istiyorum
  • youreads puanı (8.00)
Yazar guy standing
prekarya - 'yeni tehlikeli sınıf' - guy standing
prekarya… bu "yeni" kelime, yeni zamanların toplumsal gerçekliğinin çarpıcı bir yüzünü tanımlıyor: alabildiğine "esnekleşmiş" bir istihdam rejiminde sürekli değişen işlerde, adeta hep geçici bir statüde çalışanlar…

düzenli olarak "düzensiz işlerde"çalışanlar…

bütün dünyada giderek genişleyen bu kitleyi "çalışan yoksullar" veya "güvencesiz işçiler" diye tanımlayanlar da oldu.

iktisatçı guy standing, prekaryayı teşhis edebilmek için onların kimliksizliğini göz önüne almak gerektiğine dikkat çekiyor: "bir geleceği olmayan ve 'toplumsal hafızadan yoksun işlerde' çalışıyorlar..."

guy standing'in prekarya olgusu ve kavramı üzerine referans olan kitabı; "yeni tehlikeli sınıf" alt başlığını taşıyor. birçok düşünür ve sosyal bilimci, prekaryayı zamanımızın proletaryası olarak tanımlıyor. en azından; günümüzde prekarya gerçekliğini ve kavramını hesaba katmadan "işçi sınıfı", "proletarya" üzerine düşünmek pek mümkün değil.

standing, "küreselleşmenin çocuğu" dediği prekarya olgusunun nasıl doğduğunu, dünyasını ve çelişkilerini büyük bir sarahatle tasvir ediyor. prekaryanın iç ayrımlarını, tâbi olduğu sömürü mekanizmalarını zengin bir örnek dökümüne dayanarak inceliyor. yeni bir emek hareketi için ipuçları çıkartmaya da yarayan bir analiz.

"guy standing; kullanım süresi geçen 'proletarya' ve 'orta sınıf' terimlerinin yerine; 'prekarya'yı koyarak hedefi on ikiden vuruyor." (zygmunt bauman)

"prekarya fikrinin teorik ve ampirik açıdan eksikleri var fakat doğru anlaşıldığında bir çoğunluk inşa edecek yeni bir radikal projeye temel oluşturabilir." (richard seymour)


  1. "diyalektik" ve "praxis (praksis)" kavramlarının ışığında düşünüldüğünde:

    "proletarya" kelimesinin muhtevasının, kökü erozyona uğramadan; 1980'ler, 90'lar, 2000'ler ve 2010'lar boyunca nasıl genişlediğini,

    "kapitalist sistemde, hayatı idame ettirmek için para gerekir. para için de bir işte çalışmak gerekir." diskurunun değişime uğramadan nasıl devam edebildiğini,

    bir yüksek lisans programında eğitimini sürdüren kişinin, harçlığını çıkarabilmek için bir hamburger şubesinde kasiyer veya kurye maaşına talim etmeye mecbur bırakılmasıyla birlikte; o yüksek lisans programını tamamlayıp, "gerçek iş hayatı"na atılma aşamasına geldiğinde, omuzlarına yüklenen yükün aslında kasiyerlik veya kuryelik yaptığı dönemde yaşadığı "sömürülmek duygusu"ndan hiç de farklı olmadığını; bu kitabı okuyunca daha net anlayacaksınız.

    1990'ların ortalarına kadar sadece "eğitimli" olmak hayatın (öyle ya da böyle) pek de baş ağrıtmadan devam edebildiği o "rüya dönem"; günümüz itibarıyla sona ermiş bulunuyor.

    "rekabet" kelimesine yüklediğimiz anlamları yeniden ve çok ciddi gözden geçirmediğimiz müddetçe;
    "prekarya" kelimesi ile güncellenen sınıfın gitgide çürüdüğü,
    ve birçok yönüyle de bir tehdit unsuru hâline zorla getirildikleri üzerine önemli saptama (ve çözüm için tavsiyelerde) bulunan bir kitap.

    özellikle ve özellikle 2008 ağustos/eylül'de abd'de "lehman brothers" isimli bankanın batışıyla başladığı söylenegelen "küresel ekonomik kriz"in bıraktığı en büyük enkaz "prekarya" isimli sınıftır. (2. enkaz ise "gelir dağılımı adaletsizliği"nin artık daha görünür, duyulur, bilinir hâle gelmesidir.)

    tam manâsıyla bir pazarlama stratejisi olan 1980'lerin "yuppie" ve 2000'lerin "millennial" sınıflarının hiç de bizlere pompalandığı gibi şen şakrak bir geleceğe doğru değil, tam tersine; savaşlar çıkaracak kadar kuvvetli bir yapıya büründüğü işaretlerini bizlere gösteren bir kitap.

    bu kitap sizi, "şirketokrasi"nin bombardımanlarını önemle düşünmenize sevkedecek.