nazım hikmet'in şeyh bedreddin destanına çok hoş bir ön izleme olarak arkadaşımın tavsiyesiydi bana. tüyleri diken diken eder demişti de inanmamıştım. öyleymiş efendim. öncelikle şiirin yazarı nazım hikmet'e, sonra ise bir bölümünü seslendirmiş, müzikle güzelce harmanlamış cem karaca'ya saygılarımızı sunarak devam ediyoruz.
dinleyelim, dinletelim.

"sıcaktı.
sıcak.
sapı kanlı, demiri kör bir bıçaktı
sıcak.

sıcaktı.
bulutlar doluydular,
bulutlar boşanacak
boşanacaktı.
o, kımıldanmadan baktı,
kayalardan
iki gözü iki kartal gibi indi ovaya.
orda en yumuşak, en sert
en tutumlu, en cömert,
en
seven,
en büyük, en güzel kadın:
toprak
nerdeyse doğuracak
doğuracaktı.

sıcaktı.
baktı karaburun dağlarından o
baktı bu toprağın sonundaki ufka
çatarak kaşlarını :
kırlarda çocuk başlarını
kanlı gelincikler gibi koparıp
çırılçıplak çığlıkları sürükleyip peşinde
beş tuğlu bir yangın geliyordu karşıdan ufku sarıp.

bu gelen
şehzade murattı.
hükmü hümâyun sâdır olmuştu ki şehzade muradın
ismine
aydın eline varıp
bedreddin halifesi mülhid mustafanın başına ine.

sıcaktı.
bedreddin halifesi mülhid mustafa baktı,
baktı köylü mustafa.
baktı korkmadan
kızmadan
gülmeden.
baktı dimdik
dosdoğru.
baktı o.
en yumuşak, en sert
en tutumlu, en cömert,
en
seven,
en büyük, en güzel kadın :
toprak
nerdeyse doğuracak
doğuracaktı.

baktı.
bedreddin yiğitleri kayalardan ufka baktılar.
gitgide yaklaşıyordu bu toprağın sonu
fermanlı bir ölüm kuşunun kanatlarıyla.
oysaki onlar bu toprağı,
bu kayalardan bakanlar, onu,
üzümü, inciri, narı,
tüyleri baldan sarı,
sütleri baldan koyu davarları,
ince belli, aslan yeleli atlarıyla
duvarsız ve sınırsız
bir kardeş sofrası gibi açmıştılar.

sıcaktı.
baktı.
bedreddin yiğitleri baktılar ufka...

en yumuşak, en sert,
en tutumlu, en cömert,
en
seven,
en büyük, en güzel kadın :
toprak
nerdeyse doğuracak
doğuracaktı.

sıcaktı.
bulutlar doluydular.
nerdeyse tatlı bir söz gibi ilk damla düşecekti yere.
birden-
- bire
kayalardan dökülür
gökten yağar
yerden biter gibi,
bu toprağın verdiği en son eser gibi
bedreddin yiğitleri şehzade ordusunun karşısına
çıktılar.
dikişsiz ak libaslı
baş açık
yalnayak ve yalın kılıçtılar.

mübalâğa cenk olundu.

aydının türk köylüleri,
sakızlı rum gemiciler,
yahudi esnafları,
on bin mülhid yoldaşı börklüce mustafanın
düşman ormanına on bin balta gibi daldı.
bayrakları al, yeşil,
kalkanları kakma, tolgası tunç
saflar
pâre pâre edildi ama,
boşanan yağmur içinde gün inerken akşama
on binler iki bin kaldı.

hep bir ağızdan türkü söyleyip
hep beraber sulardan çekmek ağı,
demiri oya gibi işleyip hep beraber,
hep beraber sürebilmek toprağı,
ballı incirleri hep beraber yiyebilmek,
yârin yanağından gayrı her şeyde
her yerde
hep beraber!
diyebilmek
için
on binler verdi sekiz binini..

yenildiler.

yenenler, yenilenlerin
dikişsiz, ak gömleğinde sildiler
kılıçlarının kanını.
ve hep beraber söylenen bir türkü gibi
hep beraber kardeş elleriyle işlenen toprak
edirne sarayında damızlanmış atların
eşildi nallarıyla.

tarihsel, sosyal, ekonomik şartların
zarurî neticesi bu!
deme, bilirim!
o dediğin nesnenin önünde kafamla eğilirim.
ama bu yürek
o, bu dilden anlamaz pek.
o, «hey gidi kambur felek,
hey gidi kahbe devran hey,»
der.
ve teker teker,
bir an içinde,
omuzlarında dilim dilim kırbaç izleri,
yüzleri kan içinde
geçer çıplak ayaklarıyla yüreğime basarak
geçer aydın ellerinden karaburun mağlûpları..

dostlar
biliyorum!
dostlar
biliyorum nerde, ne haldedir o!
biliyorum
gitti gelmez bir daha!
biliyorum
bir deve hörgücünde
kanıyan bir çarmıha
çırılçıplak bedeni
mıhlıdır kollarından.
dostlar
bırakın beni,
bırakın beni.
dostlar
bir varayım göreyim
göreyim
bedreddin kullarından
börklüce mustafayı
mustafayı.

boynu vurulacak iki bin adam,
mustafa ve çarmıhı
cellât, kütük ve satır
her şey hazır
her şey tamam.

kızıl sırma işlemeli bir haşa
altın üzengiler
kır bir at.
atın üstünde kalın kaşlı bir çocuk
amasya padişahı şehzâde sultan murat.
ve yanında onun
bilmem kaçıncı tuğuna ettiğim bayezid paşa!

satırı çaldı cellât.
çıplak boyunlar yarıldı nar gibi,
yeşil bir daldan düşen elmalar gibi
birbiri ardına düştü başlar.
ve her baş düşerken yere
çarmıhından mustafa
baktı son defa.
ve her yere düşen başın
kılı depremedi:
"iriş
dede sultanım iriş!"
dedi bir,
başka bir söz demedi..."