insan unutkandır. her ne kadar beyni gelişmiş olsa bile unutur. veya anımsamaz diyelim. yok edilen tarih, tarih olur insan için.

örneğin bir müzeye ya da örenyerine gittiğimiz de şunları hissederiz çoğunlukla tarihi eserler karşısında;

hafızamızı tazeleriz onları görünce. geçmişe gideriz. empati kurarız. heyecanlanırız. gizemin içinde kayboluruz. sorular sorarız kendimize mesela. yahu o dönemde bunu nasıl becermişler diye. onların fotosunu çekeriz evde incelemek adına. sonra biraz daha araştırırız tatmin oluncaya dek.

somut bir tarih yok edilirse hepimiz üzülürüz. üzülmemiz gerekiyor. hatta karşı çıkmak. sesimizi yükseltmek gerekiyor.

insanlığın en önemli miraslarından biridir görünen somut[1] tarihi eserler.

***

kültürel miras salt bir etnisitenin değil tüm insanlığındır.

***

izmir'deyken çok defa etnoğrafya müzesi ve arkeoloji müzesi'ne (arkeoloji müzesi paralı) gittim. her seferin de insan heyecanlanıyor. sürekli kendimi geçmişte düşünürken buluyordum.

sonrası bir ritüel gibi oluyor. siz farkında olmadan ayaklarınız sizi oralara sürüklüyor. çünkü beyin merak ediyor hep. gördüklerini canlı tutmak istiyor.

***

[1] somut şeyler insanın hafızasında daha uzun süre kalır. beyin görsel uyarıcıyı daha fazla benimsiyor.