1967 yılında gerçekleştirilen üçüncü dalga deneyi, en demokratik toplumların bile faşizme meyilli olduklarını kanıtlamak için tasarlanmış ve aynı zamanda bunu kanıtlamıştır.

ron jones, californiya cubberley lisesi'nde bir tarih öğretmenidir.''mukayeseli dünya tarihi'' dersi vardır ve o günkü konusu ''nazi almanyası'' dır. bunu bir deneyle anlatmak ister.

1-gün; öğretmen jones basit kurallar getirmiştir.ders zili çalınca öğrenciler 30 saniye içinde yerlerini alacak,söz almadan ve ayağa kalkmadan konuşmayacaktır.eğer söz alırlarsa söyleyecekleri üç beş kelimeyi geçmeyecek ve her cümlenin sonunu ''bay jones'' diye bitireceklerdir.

2-gün; jones mevcut sınıfın çok özel olduğunu belirtmiştir. diğer sınıflardan ayırmış ve disiplin sağlanmasından sorumlu kılmış ve onlara okyanusun en güçlü dalgası olmasından dolayı üçüncü dalga adını verdiğini söylemiştir.
gruba nazi selamını öğreten jones, öğrencilerin sadece sınıfta değil, dışarıda bile birbirlerini bu şekilde selamlamalarını emretmiştir. öğrenciler bu kurala istisnasız uymuşlardır.

3-gün; jones deneyin kapsamını büyüterek okula yaymıştır. günün başında sınıfın nüfusu 30'dan daha sonra 13 katılımcı ile beraber 43'e yükselmiştir.öğrencilerin hepsi derslerine sımsıkı sarılmıştır.katılımlarda artış olmaya başlamıştır.daha sonra ron jones konuyla ilgili kendisinin kaleme almış olduğu makalede belirttiğine göre kimi öğrenciler ''ilk defa adam akıllı bir şey öğrendiklerini'' beyan etmişler ve hatta ''bay jones, niçin diğer konuları da bize böyle öğretmiyorsunuz?'' diye sitem etmişlerdir.

4-gün; bu deney boyunca öğrenciler kendilerine üye kartı düzenlemiş, birde logo tasarlayarak kurumsallaşmışlardır ve grup üyesi olmayan öğrencileri sınıfa bile sokmamışlardır. jones öğrencilerin deneye haddinden fazla bağlı kaldıklarını ve olayların kontrolden çıkacağını sezerek deneyi durdurmuştur.

ancak bunu da yaparken bay jones farklı bir yol denemiştir. bu hareketin ulusal bir hareket olduğu, ertesi gün başbakanlıktan bir açıklama yapılacağını belirterek sınıfa bir televizyon getirmiştir.birkaç dakika karıncalı ekran izlettikten sonra gerçeği açıklamış,bunun nazi rejimi dersi kapsamında faşizmi anlatmak için yaptığını belirtmiş, hemen ardından bir nazi belgeseli izleterek amacını doğrulamıştır.

deneyin okul yönetimince duyulmasından sonra öğretmen jones çalıştığı okuldan kovulmuştur ama kovulma gerekçesinin bu deney olduğu resmi olarak belirtilmemiştir.

deney 1981 yılında dalga - todd strasser tarafından yazılmış, aynı yıl tv filmi de çekilmiştir. 2008 yılında da die welle – dennis gansel tarafından filme çekilmiştir.

benzer bir deney için (bkz: zimbardo deneyi) ve filmi (bkz: das experiment - oliver hirschbiegel)