birleşmiş milletler örgütü'nün bir alt kurumu olan united nations high commissioner of refugees'in kısaltması. birleşmiş milletler mülteciler yüksek temsilciliği diye türkçeye çevirebiliriz. birleşmiş milletler bünyesi altında dünyada yaşanan mülteci problemlerine uzun süreli çözüm üretme amaçlı faaliyetlerini yürütmektedir.

unhcr, mülteci tanımından legal mülteci olma sürecine, mültecilere acil yardımdan barınak sağlamaya ve sonrasına kadar olan süreçle ilgilenir. unhcr mülteci problemlerinde izlediği çözüm yollarını üç başlık altında toplamıştır.

1- gönüllü olarak ülkeye geri gönderme
ilk durumda hayati tehlikelerinden dolayı ülkelerinden kaçan mülteciler bu tehlikeler ortadan kalktığı zaman ülkelerine geri döner.

2- üçüncü ülkeye gönderme
mültecilerin, mülteci olarak bulunduğu ülkeden anlaşmalı olan üçüncü bir ülkeye gönderilmesi. bu seçenekte genelde isveç, norveç, kanada gibi ülkelerde ara eleman ihtiyacına karşılık olarak mülteciler alınır. tesiatçı, elektrikçi vb. alanlarda kalifiye olan mülteciler bu ülkelere gönderilerek iş imkanı sağlanır. bunun dışında üçüncü bir ülkede akrabası olan mültecilere de eğer anlaşma varsa o ülkeye gitme imkanı tanınır. anlaşmalarda kalıcı oturma izni verilmesi şart koşulur.

3- entegrasyon
bu son seçenekte mülteciler mülteci olarak bulunduğu ilk ülkede asimile olarak o ülkenin vatandaşı olurlar. burada yaşanan temel problem ise entegrasyon problemidir. farklı kültürlerden gelen mülteciler zaman zaman mülteci olarak bulunduğu ülkenin kültürüne ayak uydurmakta zorlanmaktadırlar.


gelelim türkiye'de olan duruma.

1- mültecilerin geri gönderilmesi durumu imkansız. suriye'deki iç savaş olarak başlayan ve bir çok aktörün dahil olmasıyla arap saçı haline gelen durumun ne zaman biteceğini kestirmek imkansız.

2- üçüncü ülkeye gönderilen mülteci sayısı 7.000 idi yanlış hatırlamıyorsam. ülkede 1.7 milyon ile 3 milyon arasında suriyeli mültecinin yaşadığını düşünürsek oldukça düşük bir rakam. bu seçenek de bize bir sonuç üretmiyor.

3- asimile olma veya entegrasyon. 3 milyona yaklaşan mültecilerin entegrasyonu gerçekten büyük bi problem. ayrıca türkiye'de yaşan suriyeliler çoğunlukla topluma entegre olmaktan uzak bir tavır sergiliyorlar. resmen şehir içerisinde ayrı bir şehir kurup kendi gettolarında yaşıyorlar. arapların türkler üzerindeki genel algısını bilmeyen insanlar, 150 yıl önce osmanlı devleti'nin orada olmasını veya aynı dine mensup olmamızın onların kolayca entegre edeceğini sağlıyorlar.

suriyeli mültecilerden zarar görenler kadar fayda sağlayanlar da var. savaştan kaçan zengin suriyelilerin kurduğu işler altında çalışan insanlar da var, ucuza çalışıp kendi işinden olanlar da.
ne olursa olsun bana göre suriyelilere vatandaşlık verilmesi şu anda kesinlikle yapılmamalı. oturma izni, çalışma izni verilebilir ama topluma entegre olmamış insanları vatandaş yapmak, topluma yapılacak en büyük zulümdür.