yakup kadri karaosmanoğlu

Kimdir?

27 mart 1889´da kahire´de doğdu. ilköğrenimine ailesiyle birlikte gittiği manisa´da başladı. 1903´te izmir idadisi´ne girdi. babasının ölümünden sonra annesiyle yine mısır´a döndü, öğrenimini iskenderiye´deki bir fransız okulunda tamamladı. 1908´de başladığı istanbul hukuk mektebi´ni bitirmedi. 1909´da arkadaşı şehabettin süleyman aracılığıyla fecr-i âti topluluğuna katıldı. 1916´da tedavi olmak için gittiği isviçre´de üç yıl kadar kaldı. mütareke yıllarında ikdam gazetesindeki yazılarıyla kurtuluş savaşı´nı destekledi. 1921´de ankara´ya çağrıldı ve bazı görevler verildi.  1923´te mardin, 1931´de manisa milletvekili oldu. bir yandan da gazeteciliğini ve roman yazarlığını sürdürdü. kadro dergisi 1932´de vedat nedim tör, şevket süreyya aydemir, burhan asaf belge ve ismail hüsrev tökin ile birlikte kadro dergisinin kurucuları arasında yer aldı. savunduğu bazı görüşler aşırı bulunduğu için kadro dergisinin 1934´te yayımına son vermek zorunda kalmasından sonra tiran elçiliğine atandı. daha sonra 1935´te prag, 1939´da la haye, 1942´de bern, 1949´da tahran ve 1951´de yine bern elçiliklerine getirildi. 27 mayıs 1960´tan sonra kurucu meclis üyeliğine seçildi. siyasal hayatının son görevi 1961-1965 arasındaki manisa milletvekilliği oldu. 13 aralık 1974´te ankara´da öldü.  yazı hayatı: karaosmanoğlu yazarlığa ümit, servet-i fünun, resimli kitap gibi dergilerde başladı. fecr-i âticiler´in `sanat şahsî ve muhteremdir` görüşünü paylaştığı ve `sanat için sanat` yaptığı bu ilk döneminde nirvana adlı bir oyun, makaleler, denemeler, düzyazı şiirler ve öyküler yazdı. balkan savaşı ve i. dünya savaşı sırasında ülkenin durumu, sanat anlayışını değiştirmesine yol açtı. türk toplumunun çeşitli dönemlerdeki gerçekliğini sergilemek istediği için bir ikisi dışında eserlerinde belli tarihi dönemleri ele aldı. kiralık konak i. dünya savaşı öncesinin, hüküm gecesi ii. meşrutiyet´in, sodom ve gomore mütareke döneminin, yaban kurtuluş savaşı yıllarının, ankara cumhuriyet´in ilk on yılının, bir sürgün ii. abdülhamid döneminin işlendiği romanlardır. panorama 1923-1952 yıllarını kapsar. karaosmanoğlu 1920´lerden sonra iyimser bir devrimci görünümündeyken, sonra umutlarını yitirerek romancılığını devrimci yönde kullanmaktan vazgeçmiştir. 1955´ten sonra da anı kitaplarından başka bir şey yazmamıştır.romanları arasında en ünlüleri nur baba, kiralık konak ve yaban´dır. nur baba nur baba, karaosmanoğlu´nun ilk romanıdır. 1922´de kitap olarak çıkmadan önce gazetede yayımlanmıştır. ama yazılışı ondan sekiz dokuz yıl öncesine gider. o yıllar karaosmanoğlu´nun eski yunan ve latin edebiyatıyla ilgilendiği ve çamlıca´daki bir bektaşi tekkesine devam ettiği dönemdir. nur baba´yı euripides´in bakkhalar´ından esinlenerek ve tekkedeki gözlemlerine dayanarak yazmıştır.

roman, öykü ve makaleleri ile türk toplumunun tanzimat’tan bu yana geçirdiği değişiklikleri anlatmış bir yazardır. asıl ününü romanları ile sağlayan yazarın en ünlü romanları nur baba, kiralık konak ve yaban'dır. edebiyat yaşamının başında fecr-i ati edebiyat topluluğunun kurucu üyeleri arasında yer almış; daha sonra bireyci düşüncelerden uzaklaşarak toplumculuğu kabul etmiş bir yazar olarak değerlendirilir. milli mücadele yıllarında ve sonrasında etkin bir siyasal yaşam sürmüştür. milli mücadeleden itibaren atatürk’ün yakın arkadaşları arasında yer almış; tbmm ii., iv., xii. dönemlerde milletvekilliği yapmıştır. kadro dergisi’nin kurucularındandır. dergi, devrin yöneticileri ile fikir ayrılığına düşüp kemalizm’i değiştirmekle suçlanarak kapanmasından sonra diplomat olarak yurtdışında çeşitli görevlerde bulunmuştur. anadolu ajansı’nın kurucularındandır, ömrünün son yıllarında ajansın yönetim kurulu başkanlığını yapmıştır.

Bu başlığa bugün yorum yapılmamış.