oo paralel evren

yok şaka yapıyorum, sandığınız kadar abartmanıza gerek olmayan evde bulunan muzdan sürekli olarak yayılan madde'nin tam tersi formatında yer alan ve temel büyük patlama sorununun merkezi olan fiziksel obje. maddenin tam tersi derken de sadece iki zıtlık var dönüş (spin, kuantum mekaniğinde maddelerin sahip olduğu içsel bir özellik) ve yük. geri kalan her şey aynı.

sırasıyla gidelim sorunu anlatayım; evrenin başlangıcında tüm enerji madde ve anti-madde'ye dönüşmüştür. daha sonra madde'ler şu anki evreni ve bilinen canlı formlarından bizi oluştururken antimadde'nin ne yaptığı bilinmemektedir. madde ile antimadde tepkimeye girdiğinde, açığa çıkan tek şey enerji'dir ve başka bir şey ortaya çıkmaz. her madde kendi anti maddesiyle tepkimeye girdiğinde tepkime sonucu sadece enerji çıkar. pozitron-elektron çifti en güzel örneğidir, ekzotermik'tir tepkime için dışarıdan enerji harcanmaz, kendiliğinden oluşur.

pozitron ile antiproton tepkimeye girmez çünkü her ikiside yük, dönüş (spin) ve toplam kütle olarak birbirlerine uyumsuzlardır, keza ikisini aynı ortamda hapsetseniz bile (ki ikisini farklı yerlerde yaratıp aynı yere koymak gereklidir, bu da imkansız) birbirlerine yaklaştıramazsınız. yani her madde kendisin anti maddesi ile tepkimeye girip enerji olacak. işte sorun burada başlıyor, takip edin;
- eğer ki büyük patlamada enerji'den eşit miktarda madde ve antimadde ortaya çıktıysa, neden bu iki madde evrene saçıldığında tekrar tepkimeye girmeyip enerjiye dönüşmedi
- hadi dönüşmedi diyelim, ne olduğuda tüm o enerji bir anda bugün ki ekzotermik bir tepkimye yerine endotermik olarak başladı. ne tarafından tetiklendi.
- madem eşit miktarda antimadde madde çifti vardı, hani benim antimadde'm.

gibi 3 ana merkezli sorunu oluşturarak, büyük patlamaya dair kuşkular içinde bırakan objedir. birinci sorunun bir cevabı yok p.a.m. dirac'a göre eşit miktarda olmak zorundalar ki matematiksel olarak ispatladığından hata payı yok. bu ilk soruyu iyice zorlaştırıyor.

1934'de pozitron keşfedildiğinde (ki nobel alan bir çalışmaydı) antimadde'nin aslında sürekli etrafımızda var olduğu fark edildi.

1970'lerde kozmolojistler her 1 tirilyon madde için 1 madde-antimadde çifti diye bir kanun ortaya atmışlardır ama dirac'ın denklemleri tekrardan gözden geçirildiğinde işin böyle olmadığı fark edildi ve soru ortada kalmaya devam etti.

1980'lerde yine john wheeler hayal gücünü konuşturarak paralel bir evren oluşturduklarını iddaa etti ama paralel evren, anti-canlı, anti-evren vs. diyemezdiniz anti madde'de aynı evrende var olan bir obje. madde neredeyse anti madde'de oradadır. başka bir evreni oluşturma gibi bir şeyi bu nedenle bekleyemezsiniz. bu hayalperest yaklaşımda john wheeler'ın doktora öğrencisi richard feynmann tarafından darbe aldı.

1990'larda cmd cold spot (evrenin en soğuk bölgesi) ve cmd hot spot (evrenin en sıcak bölgesi)'nin antimadde yoğunluğunun arasında bilinmeyen bir etkileşim nedeniyle orada toplandıkları iddaa edildi. fakat her iki bölgede gözlemlenen evren modelinde hesaplanan maddenin %11.2'si kadardı ki bu yine eşitsizliği bozuyor. dip not her iki bölge'de yapı olarak birbirlerie çok benzerler ortaya paralel evren kapıları olabilecekleri ya da bir tür solucan-deliği olabilecekleri teorileri çok atılmıştır.

dediğim gibi antimadde'nin tek cekici ve hayati noktası büyük patlamada neden madde ile tekrar etkileşime girmeyip madde'nin form almasına izin verdiğidir. bu sorunun cevabı belirli araştırmalarda araştırılıyor. majorana parçacıkları, nötrino'lar, büyük çekici (the great attractor) ve cmd sıcak-soğuk bölgeleri gibi. onun dışında antimadde evde bulunan muzdaki potasyum-40'dan süreli pozitron ışıması ile mutfakta varlığını hissetmediğiniz bir şey.
tıp sektöründe pet görüntülemesi keza vücudunuzda ki pozitron'ları görüntüleyerek organ görüntülemesini sağlar. e neden biz ya da muzdan nükleer bomba kıvamında enerji açığa çıkmıyor diyorsanız. her bir pozitron en fazla bir elektron ile tepkimeye girdiğinde açığa çıkan enerji hiç de büyük değil. dahası insanlığın bugüne kadar oluşturduğu antimadde miktarı olan 18nanogram (12nanogram fermilab'da, 6nanogram ise disy'de) tepkimeye soksanız bir çay kaşığı suyu belki ısıtabilir. antimadde aynı zamanda atmosferede sürekli yağmaktadır ve van allen kuşaklarında gözlemlenmektedirler.

bilim kurgu tarafı yerine kozmolojinin en merak edilen sorusu olması çok sevilen antimiz. richard feynmann'ın dediği gibi, hayal gücünüzü fazla abartmadan empirik yaklaşırsanız, aynı evrende var olan bir objeden paralelini yaratmasını bekleyemezsiniz. onun yerine neden bizim oluşmamızı engellemediğini düşünmeyiliz. youreads'i özlemişim, şu karneleri dağıtayım biraz bilim başlığına yükleneyim.