-
bir insan, hayatı boyunca ortalama 22 bin 176 naylon poşeti doğaya atıyor. bir petrol türevi madde olan polietilenden üretilen naylon poşetler doğada bin yıl boyunca yok olmuyor ve her yıl doğaya atılan milyarlarca naylon poşetin sadece % 1’i geri dönüştürülüyor. naylon poşetler bozulmaya başladıklarında, çevreye zararlı kimyasallar yayıyor ve besin zincirimizi yavaş yavaş kirletiyor. bunun yanı sıra, naylon poşet üretimi petrol ve doğal gaz gibi yenilenemeyen enerjinin git gide azalmasına yol açıyor. dünya doğa vakfı'na göre naylon poşetlerden ötürü her yıl 100,000'in üzerinde balina, fok, su kaplumbağası ve kuş ölüyor. küresel ısınma, su kaynaklarının azalması, sel, fırtına gibi çevre felaketlerine de neden olabiliyor. dünyanın pek çok ülkesinde naylon poşet kullanılması yasak. bizim de çok geç olmadan bilinçli tüketiciler olarak tüketim seçimlerimizi daha temiz bir dünya lehinde yönlendirmemiz gerek.
sadece haftada birkaç sefer bile naylon poşet kullanmayarak haftada 6, ayda 24, yılda 288 plastik torbayı kullanımdan çıkarabiliriz. ülkemizde her beş kişiden biri bunu yapsa ortalama bir yaşam süresince 31 milyar 46 milyon 400 bin torbanın doğaya atılmamış olur.
nasılsa bedava diye üçer beşer almayın o market poşetlerini. bir tane ekmek aldığınızda elinizde taşıyıverin. çantanızda ya da arabanızda ufak bir bez çanta bulundurmak kadar basit ve minimum çaba ile kendimizin ve sevdiklerimizin sağlığını, pek çok hayvan türünü ve dünya kaynaklarını korumaya destek olabilirsiniz. -
geçen hafta a101'e gittik misafirlerim vardı. çantalarından poşetlerini çıkarttılar aldığımız şeyleri o poşetlere koyduk. sonra kasaya geldiğimizde kasiyer kız "aa bu poşetler nereden çıkmış?" diye sorunca "ee daha az poşet kullanmak için, doğa, 1000 yıl..." falan filan derken,
kasiyer: " e canım n'olacak sonuçta o da poşet bu da" dedi top halinde duran market poşetlerini göstererek. 1 saniye kadar göz göze geldik sonra "iyi akşamlar" dedim. ama dua falan ediyorum içimden. neyse ki allah sesimi duydu ve o da "iyi akşamlar" diyerek cevap verdi.
bir de her sınav haftasının vazgeçilmezi davullu sokak düğünü var. allah bin belanızı versin. içinize poşet kaçar da bin yıl orada kalır umarım. amen. -
katıldığım önerme.
bununla birlikte naylon poşet yerine kullanılacak olan doğa dostu poşetleri bize parayla kakalayan şirketlere asıl alçaklıklarının hesabı sorulmalıdır.
bir hanede ortalama 2 torba çöp çıkmaktadır günlük. (attım rakamı evet. bizim evde öyle.) bu iki çöp poşeti için almamız gereken doğa dostu poşetleri bize kazıklamaya yönelik bir pazarlamayla satarlarsa, aylık çöp için harcayacağımız para, belki de bizi aşıyordur.
sonuç olarak, yapabileceklerimizi yapalım evet. geri dönüşüme destek olalım.
-pet şişeleri, camları, kağıtları, ayrı ayrı, geri dönüşüm kutularına atalım.
-elektrikleri lüzumsuz yere yakmayalım.
-iki derece düştü hava sıcaklığı diye kömüre saldırmayalım. doğal gazı köklemeyelim.
-diş fırçalarken suyu açık tutmayalım. veya suyun ısınması için açtığımızda onar litrelik şişeleri kullanıp biriken suyu çiçeklerimizi sulamak veya daha sonra temizlik yapmak için saklayalım.
bunlara varım. bunlar bireyin kendi kendine, doğa için yaptığı üstün davranışlardır.
ama doğayı korumak adına sen eğer bana çöp için kullanacağım o sağlıklı poşetleri satarsan, doğayı koruyun diye yarattığın o poşetleri 2-3 tl fiyatla insanlara kakalamaya kalkarsan, kusura bakma ama o insanlar o poşeti kullanmazlar. -
plastik poşetlerin doğrudan zararları ile ilgili bir kaç da görsel verelim;
1
2
3
4
5 -
plastik posetin kullanimi diger avrupa ulkerinde nasil gerceklesiyor bilemiyorum ancak size polonya`dan ornek verebilirim.
lidl,tesco,biedronka gibi marketlerde kasaya geldiginizde urunleri koydugumuz bant sisteminin altinda poset cesitleri vardir boyutlari ve bir kac cesidi. bu posetleri parayla satin alirsiniz. ve fiyatlarida ciddi olcude pahalidir. aslinda pahali denemez ulke teknik olarak ucuzdur lakin 4 adet plastik siktirboktan poset 1 litre sut ile ayni fiyata tekabul eder.
yasli lehler genelde pazar arabasi kullanirlar onun haricinde genelde ya bez canta ya da cantaya atma egilimi siklikladir. -
çantamızda 2-3 tane poşet taşımak o kadar basit bir çözüm ki. bir tane meyve/sebze için, bir tane diğer ambalajlı gıdalar için, tüketiyorsanız bir tane de ekmek için. bu poşetlerin yükü neredeyse yok, kapladığı yer minimum. bunu alışkanlık haline getirdiğinizde bir hafta içinde en az 10 poşet tüketiminden kurtarıyorsunuz dünyayı. bakkalından manavına, kasiyerinden balıkçısına önce insanlar şaşırıyorlar, ama sonraki ziyaretlerinizde poşet uzatmıyorlar bile ne yaptığımızı anladıkları için ve gülümsüyorlar halen umursayan birileri olduğundan. yanınızda poşet yoksa elimizde taşımak da o kadar zor değil hem. ekmeği, birayı, ayranı taşıyın elinizde eve gidene kadar, çok basit.
bazen bir giriyorum markete, meyve ve sebzenin her çeşidi için ayrı ayrı poşet almış insanları görüyorum. yahu tartılacaklarsa da kasada tek tek koymak bu kadar zor mu? sonra aynı poşette birleştirilebilir.. kafayı yememek elde değil. tamam bazen mecburiyetten ben de alıyorum, ya yanımda poşet olmuyor veya elimde taşıyabileceğim bir şey değildir, ya da evde poşet kalmamıştır kedi kumu, organik atıklar vs için stok yapıyorumdur. ama bedava diye veya aldıklarını kategorilendirecek diye insanların bu tavırlarına tepkisiz kalamıyorum. -
biyolojik olarak bozunabilen yani dogaya zarar vermeden yok olan posetler yayginlastirilabilir. avrupa'da oldugu gibi para ile de satilabilir posetler.ya da eskiden oldugu gibi kesekagidi kullanilabilir.
ama yapmak istedgim halde copleri geri donusume kazandiramiyoruz her yerde. kagit copum oldgunda ayri bir poset yapip copun disina koyuyorum o kadar.
bireysel olarak yapacagimiz en kolay sey cantamizda bez cantalardan tasimak. bez cantalar evde de dikilir ya da losev'e filan yardim yapmak icin alabilirsiniz sitesinden. aldigim ufak tefek seyler icin zaten poset kullanmamaya calisiyorum,urunleri cantama atiyorum.
herkes bu konuda yaptiklarini yazarsa en azindan kendimizi duzeltebiliriz bir nebze de olsa. -
poset kullanimi ile ilgili amerikadaki durumu anlatayim. bircok market size alisveris sonrasi kagit yada plastik secenegi sunar. kagit posetler daha cevre dostudur. her marketin kendi logosunun bulundugu uzun omurlu bez cantalari vardir ki bunlari satin alip alisverislerde getirip kullandigin zaman poset basi 10-25 cent arasi bir indirim alirsiniz. 5-10 alisveriste bez posete odedigin parayi geri alirsin. birde evde biriken posetleri geri iade edebileceginiz geridonusum kutulari olur markette.
sonuc olarak, geridonusume cok guzel tesvik ediliyorsunuz. gecenlerde bir markette bedava bez canta dagitildi. bir proje kapsaminda bez cantalar uretilmis ve okullara dagitilmis cocuklardan cevre ile ilgili resinler yapmalarini istemisler cantalara. alisveriste bu cantalari verdiler bize. fotosunu paylasirim vakit bulursam. bu tarz projeler arttikca vatandas bilinclenir. o da poset bu da poset diyen kasiyerler kalmaz.