bu şiir, lermontov tarafından, puşkin'in ölümünü takiben yazılmış ve genç şaire ülkenin gündeminde bir yer açmıştır;

!---- spoiler ----!

şairin ölümü

intikam, çar, intikam!
kapanıyorum ayaklarına
adil ol ve katili cezalandır
ki onun idamı gelecek çağlara
senin haklı yargını duyursun
ve caniler örnek bulsun onda.

şair öldü! - kuluydu, namusun. -
düştü, karalanmış, söylentilerle.
düştü intikam özlemiyle, göğsünde bir kurşun
eğerek gururlu başını yere!

utancını değersiz tahkirlerin
taşıyamazdı şairin kalbi.
o başkaldırdı yargısına sosyetenin
ve öldürüldü! yapayalnız, önceki gibi...

öldürüldü! neye yarar şimdi gözyaşları...
neye yarar boş övgülerin gereksiz korosu...
neye yarar zavallı özür mırıltıları...
kader oynadı oyununu!

ilkin kinle kovan siz değil miydiniz
onun özgür ve cesur yeteneğini;
ve eğlenmek için körüklediniz
bir yangını ki belli belirsizdi.

daha ne? eğlenin... son ıstıraplara
dayanmaya artık gücü yetmezdi!
söndü bir meş'ale gibi eşsiz deha
soldu alnındaki zafer çelengi.

kurtuluş yok, soğukkanlılıkla
katil indirdi vuruşu.
titremedi elindeki tabanca
yüreği sanki donmuştu.

şaşacak ne var? uzaktan onu
o benzeyeni yüzlerce kaçağa
fırlatmıştı bize kaderin buyruğu
talih ve rütbe avına.

gülerek, küstahça aşağılıyordu
yabancı bir toprağın göreneklerini
o bizim şanımızı esirgeyemezdi
ve bu kanlı an düşünemezdi
elini neye kaldırdığını!

şair öldü ve girdi toprağa
o ünsüz, tatlı türkücü gibi
sağır bir kıskançlığın kurbanı.
onu eşsiz bir güçle betimlemişti
acımasız bir elin yere serdiği
yazgı yoldaşı ozanı.

bırakarak barışçıl erinçleri ve saf bir dostluğu
özgür yüreğin ve ateşli tutkuların boğulduğu
bu kıskanç dünyaya niçin geldi?
niçin verdi elini değersiz kara çalıcılara?
niçin inandı yalan sözlere ve okşayışlara?
o ki genç yaşından beri insanları bilirdi...

çıkarıp ilk çelengi alnından
dikenli ve defneden bir çelenk taktılar ona,
ve gizli iğneler dalların altından
battılar şanlı alnına.
ve ağulandı son anları da
sinsi fısıltısıyla alaycı cahillerin.
ve öldü o - boşuna bir intikam susuzluğuyla -
ve gizli üzgüsüyle kırılmış ümitlerin.

sesleri o eşsiz şarkıların dindi
bir daha duyulmamacasına.
dar ve sevimsiz sığınağında şimdi
susuyor şair, bir mühür ağzında...

ve sizler, kibirli çocukları
bilinen alçaklıkla ün salmış ataların!
köle topuklarıyla çiğneyen yıkıntılarını
bahtın oyunuyla incinmiş soyların!
özgürlük, deha ve şan cellatları!
tahtın yanındaki açgözlü yığın!
susturun gerçeği ve yargıyı
gizlenin örtüsü altına yasanın!
fakat ey ahlaksızlar, tanrısal bir yargı
ve müthiş bir yargıç bekliyor sizleri!
onu kandıramaz altın şıkırtısı
o bilir önceden her şeyi.
o zaman boşa gidecek ama
kötülemeler, başvuracağınız!
ve tüm kara kanınızla, şairin
haklı kanını yıkayamayacaksınız!

/ mihail yuryeviç lermontov
çeviren: ataol behramoğlu

!---- spoiler ----!