• izledim
    • izlemek istiyorum
  • youreads puanı (8.72)
amadeus - milos forman
müzik konusunda tanrısal bir yeteneğe sahip olan amadeus mozart ile antonio salieri’nin ilişkisine odaklı bir başyapıt. sanat ile sanatçının kişiliği arasındaki ilişkiye odaklanan ve usta müzisyenin yaşamını, salieri üzerinden anlatan bir klasik.


  1. yıl 1984. yönetmenliğini milos forman’ın yaptığı, akla zarar senaryosunu peter shaffer’in yazdığı film, 18. yüzyılda viyana'da yaşayan besteciler wolfgang amadeus mozart ile antonio salieri'nin (salieri’nin gözüyle) ilişkilerini ve amadeus mozart’ın hayatını anlatıyor.

    amadeus oyununa dayanan (peter shaffer’in 1979'da yazdığı 'amadeus', 1980'de broadway'de oynandığında da en iyi oyun dalında tony ödülü almış) yapım 8 dalda oscar ödülü kazandı ve o yılın en popüler filmlerinden biri oldu.

    en iyi erkek oyuncu (salieri rolünde f. murray abraham), en iyi film, en iyi yönetmen, en iyi senarist bunlardan bazılarıdır ve kazandığı bafta ödülleri de, en iyi görüntü yönetmeni, en iyi kurgu, en iyi makyaj ve saç , en iyi ses tasarımı ödülleridir. film hakkında çok konuşuldu vakti zamanında ve ağır eleştiriler yazıldı. o dönem bir çok insanı klasik müzik aşığı yaptı.

    !---- spoiler ----!

    beni affet amadeus mozart

    !---- spoiler ----!
  2. film, bir çok öyküde, masalda, romanda çokça geçen iyi-kötü savaşımına dayandırılmıştır.
    senaryoda iyi olan taraf mozart, kötü olan taraf ise salieri gibi gösterilmiştir. bu basit anlatım izleyiciler üzerinde ve kurguda büyük başarı kazanılmasına yol açmıştır.

    ancak, filmin senaryosunun tarihi gerçeklerle kesinlikle ilgisi yoktur. gerçekte antonio salieri viyana sarayının müzik direktörüdür ve imparatorluk müzik arşivlerini mozart'ın kullanması için açmış, mozart'ın gelişimine engel olacak hiçbir tutum göstermemiştir.

    mozart öldüğünde çok zengin değildi ama kimsesizler mezarlığındaki bir çukurda üzerine kireç dökülerek defnedilmemiştir.

    bunları şuraya not edelim ki gelip giden salieri'ye kızmaya, onu kötülemeye çalışmasın.
  3. mozart'ın hayatını anlatan muhteşem bir başyapıt. içerisinde geçen birbilgi notundan hatırladığım kadarıyla mozart 3 yaşında ilk bestesini yapmış 5 yaşımda ilk operasını yazmış ve 6 yaşında ilk operasını yönetmiş.
  4. harika bir senaryo ve oyunculuk barındıran usta işi harika film.
  5. ömrü hayatımda izleyebileceğim en iyi birkaç filmden biri olduğuna kanaat ettiğim müthiş film. ortalama insanların deha karşısındaki dehşetlerini ve kifayetsiz muhterisliğin verebileceği acıyı derinlemesine işlemiş
  6. konunun salieri'nin gözünden anlatılması zekiceydi. böylelikle mozart gözlemci bakış açısıyla incelenip iç dünyasına fazlaca yer vermek zorunda kalınmayacaktı. müzikle uğraşmış bir insanın ruhsal dünyasını işlemek kadar zor bir şey olamaz. senarist böylesi bir yükten kaçınmış.

    ayrıca sıradan(?) bir insan olan salieri'yle empati kurup onun mozart'a olan görüşlerini daha çabuk benimseyecektik. yani biz de onun dahi olduğunu kuşkuya yer bırakmayacak şekilde kabul edecektik. bugün geldiğimiz noktada kimse chopin'e dahi demezken herkes mozart'a dahi diyor. bu da filmin başarılı olduğu anlamına gelir. 10 üzerinden 10 puan.
  7. senaryosu aleksandr puşkin'in mozart i salieri (mozart ve salieri) isimli oyunuyla paralel olan film.

    insanların yıllar boyunca mozart ve salieri'nin düşman olduğunu zannetmesine sebebiyet vermiştir ki hala bazı "aydın"lar bile mozart ve salieri arasında bir düşmanlık olduğunu ve salieri'nin mozart'ı öldürdüğünü düşünürler.